
“Mens sana in corpore sano”, betekent een gezonde geest in een gezond lichaam. Een eeuwenoud spreekwoord wat we tot op de dag van vandaag nog gebruiken. Maar wat betekent het eigenlijk? Moet je voor een gezonde geest een gezond lichaam hebben? En wat is dan een gezond lichaam? Waarschijnlijk weten we allemaal dat een beetje lichaamsbeweging nooit verkeerd is. Maar het daadwerkelijk doen is een ander verhaal. Door een paar simpele tips kan je sporten aan je dagelijkse programma toevoegen.
Hoofdstuk 1:
De knop om
Voordat ik een hele uitleg ga geven over waarom je wel of niet moet sporten vertel ik eerst het verhaal van Sanne. Nadat ik haar heb geïnterviewd ben ik geïnspireerd geraakt om met haar verhaal, andere mensen te helpen. Sanne was iemand die altijd op de bank bleef liggen en liever niet sportte. Als haar vriendinnen een handbal wedstrijd moesten spelen ging ze af en toe kijken op de tribune, maar ze deed nooit mee. Als Sanne later uit ging met haar vriendinnen, hadden zij het nog over de wedstrijd waardoor ze zich buitengesloten voelde. Sanne fietste wel elke dag naar school, maar daar bleef het dan ook wel bij. Ze heeft toen kort de sportschool geprobeerd, maar ze vond te weinig motivatie om te blijven gaan en ze stond altijd in haar eentje met oortjes in. Ze voelde zich eenzaam ten opzichte van haar vriendinnen die wel een leuke sport of teamsport deden. Elke keer als het over sport ging, viel ze buiten het gesprek. Als ze het dan hadden over teambuildings uitjes en “de derde helft”, voelde Sanne een steek van jaloezie door zich heen gaan. Daarnaast had ze in één jaar tijd twee keer haar enkelbanden verrekt en haar sleutelbeen gebroken. Ze was niet fit en flexibel en met schoolgym liep ze altijd achteraan. Ze dacht, de knop moet om. Ze wilde zich niet eenzaam of sloom voelen. Sanne heeft zich toen ingeschreven bij dezelfde handbalclub als die van haar vriendinnen en daar is haar sportcarrière begonnen. Inmiddels heeft ze al vier jaar geen blessures gehad en speelt ze op dit moment in het eerste team van haar handbalclub. Er zit een wereld van verschil in de persoon die Sanne was voor en nadat ze is gaan sporten.
“En geloof me, ik sport niet om af te vallen, maar ik krijg zo een adrenaline kick van sporten, dat ik het bijna dagelijks doe.”
Volgens de beweegnorm moet een volwassen minimaal 2,5 uur per week actief bezig zijn waarvan drie keer per week 20 minuten intensief. Het klinkt veel, maar het is zeker haalbaar. Van fietsen naar je werk tot wandelen in de pauze. Alles telt als het om bewegen gaat. Kom van de bank af en begin vanaf vandaag met lichaamsbeweging.
Hoofdstuk 2:
Sporten voor de fysieke gezondheid
Sporten is belangrijk voor het behoud van een goede fysieke gezondheid. Er zijn meerdere manieren waarop sporten bijdraagt aan een goede fysieke gezondheid.
De belangrijkste zet ik hier even voor je op een rijtje:
- Lager risico op vroegtijdig overlijden
- Gewichtsbeheersing
- Verhoogt de botdichtheid
- Verbeteren van de flexibiliteit van spieren en gewrichten
- Minder moe
- Pijntjes verhelpen
- Boost voor je immuunsysteem
Hieronder leg ik kort voor je uit hoe deze aspecten bijdragen aan je fysieke gezondheid.
Uit onderzoek is gebleken dat mensen die regelmatig bewegen een lager risico (30%) hebben om vroegtijdig te overlijden. Onvoldoende lichaamsbeweging zorgt vaker voor een vroegtijdige dood. In Nederland zijn dat ongeveer 8000 sterfgevallen per jaar.
Een daarvan is gewichtsbeheersing. Je hoeft niet altijd af te vallen van sporten. Sporten kan er namelijk ook voor zorgen dat je een gezond gewicht behoudt. Door het sporten verbrand je calorieën en bouw je spieren op. Door een gezond gewicht te behouden, voorkom je de kans op diabetes en hart-en vaatziekten. Het sporten zelf is ook al belangrijk voor het voorkomen van hart- en vaatziekten, niet alleen je gewicht is dan van belang. Door het sporten verbetert de bloedcirculatie en het verlaagt de bloeddruk. Als je regelmatig sport verlaag je ook het “slechte” LDL-cholesterol en je verhoogt het “goede” HDL-cholesterol. Ontzettend belangrijk en helemaal als je dit kunt verhelpen met een beetje lichaamsbeweging.
Sporten kan de botdichtheid verhogen. Dat helpt bij het voorkomen van botontkalking (osteoporose). Botontkalking houdt in dat er veel bot wordt afgebroken maar weinig wordt opgebouwd. Dit ga je tegen door te sporten. Ook helpt sporten bij het verminderen van het risico op botbreuken omdat de botten sterker zijn van een sporter dan die van een niet sporter.
Sporten helpt bij het verbeteren van de flexibiliteit van spieren en gewrichten. Dit kan erg helpen bij het verminderen van de kans op blessures en het helpt ook om je gehele beweeglijkheid te verbeteren.
Je gaat beter slapen als je sport. Dat heeft een positief effect op je fysieke gezondheid. Je bent namelijk rustiger en uitgerust. Je hebt meer energie en kan meer doen op een dag.
Door te sporten kun je ook pijntjes verhelpen. Rugpijn, artritis (ontstoken gewrichten), chronische pijn en ontstekingen kun je verminderen door te gaan sporten. Dat komt doordat je bij sporten het stofje endorfine aanmaakt. Endorfine heeft een pijnstillend effect. Daarnaast versterkt sporten je spieren en dat zorgt ervoor dat je spieren de pijn beter kunnen verdragen. Dat kan helpen bij pijn in je gewrichten en rug. Sporten zorgt ook voor een verbeterde bloedcirculatie. Daardoor kan het zuurstof in het bloed beter naar spieren en gewrichten stromen, en dat vermindert de kans op pijn en stijfheid. Stress in het lichaam kan ook voor pijn zorgen. Je spieren kunnen erg aanspannen door stress en dit zorgt voor pijn in bijvoorbeeld de schouders. Door te sporten heb je minder stress en dus ook minder spierspanningen. Het is wel belangrijk dat je op de juiste manier sport. Want van sporten kun je ook pijn krijgen, zoals blessures. Bouw je training daarom altijd goed op en je zult zien dat de pijntjes zullen verminderen.
Door te sporten verbeter je je immuunsysteem waardoor je minder snel ziek wordt. Dit komt onder andere door de goede bloedcirculatie die beter is doordat je sport. Dat zorgt er dan weer voor dat witte bloedcellen in je lichaam sneller vervoerd worden en dus sneller bij infecties of ontstekingen zijn. Sporten zorgt voor een goede nachtrust. Dat is goed want weinig slaap leidt tot vermoeidheid en spanning in het lichaam en dat is slecht voor het immuunsysteem
Hoofdstuk 3:
Sporten voor mentale gezondheid
Onderzoek
Uit een onderzoek van het Mulier Instituut is gebleken dat van de mensen die zich psychisch niet gezond voelen, maar ⅓ wekelijks sport.
Er zijn veel onderzoeken naar de fysieke effecten van sporten gedaan. Ondanks dat dit ook wel wordt gedaan naar de mentale effecten van sporten, zijn de resultaten iets minder overduidelijk. Dat betekent niet dat ze er niet zijn. Een van de voorbeelden is dat mensen die sporten minder angstig zijn en minder depressieve symptomen hebben. Uit het onderzoek hierboven genoemd zie je dat deels terug in de cijfers. Minder dan de helft sport daarvan.
Zelfvertrouwen
Sporten heeft een positief effect op het zelfvertrouwen. Het zelfvertrouwen bestaat uit meerdere aspecten. Sporten heeft het grootste effect op de eigenwaarde. Door te sporten geloof je namelijk in je eigen kunnen. Door uitdagingen aan te gaan en doelen te bereiken voelt men zich vaardig en succesvol. Hierdoor wordt het zelfbeeld geboost en daarmee ook meteen het zelfvertrouwen. Niet iedereen krijgt direct meer zelfvertrouwen van sporten. Als je begint aan iets, kun je bijna nooit iets meteen. Als iets niet meteen lukt, voelt het soms als falen en dat zorgt ervoor dat het zelfvertrouwen afneemt. Toch zie je dat als men daarna toch doorzet, uiteindelijk het zelfvertrouwen terugwint en de activiteit toch leuk gaat vinden.
Behalve een goed zelfbeeld zorgt sporten ook voor plezier. Iets wat ontzettend belangrijk is als het gaat om deelname aan sport. Als je plezier in je sport hebt, ga je automatisch sneller heen en doe je het vaker. Naast dat het leuk is, maak je ook verschillende stofjes aan tijdens het sporten zoals endorfine. Dit stofje zorgt ervoor dat je je pijnprikkels tegengaat en dat geeft je weer het gevoel van plezier. Het scheelt hierbij wel of je de sport die je doet leuk vindt. Als je er geen plezier in hebt, maak je ook minder endorfine aan. Misschien is het dan een optie om te kijken welke sport je wel leuk vindt.
Slaap & stress
Sporten is ook goed voor je slaapritme. Mensen die sporten vallen sneller in slaap. Na een training hebben je hersenen het gevoel dat ze moeten herstellen. Dit zorgt ervoor dat ze een signaal afgeven waardoor je langer en dieper slaapt. Daarnaast zorgen stofjes als adenosine en serotonine ervoor dat je slaapdruk toeneemt. Het zorgt er onder andere voor dat je wilt slapen als het donker wordt en dus een wordt je biologische klok gestimuleerd door sporten.
Ook is sporten goed voor je mentale gezondheid omdat het ervoor zorgt dat je stress vermindert en je stemming verbetert. Door de endorfine die vrij komt bij beweging wordt een gevoel van euforie gecreëerd. Daarom wordt endorfine ook wel het gelukshormoon genoemd. De stresshormonen worden hierdoor afgevoerd en dat zorgt dat je minder gestrest bent. Wat je niet moet doen als je heel gestrest bent, is heel intensief trainen. Je kunt, als je last hebt van veel stress, beter een flinke wandeling gaan maken. De wandeling zorgt ervoor dat je je hoofd leegmaakt, en dat neemt de stress weg. Intensief trainen met stress vergroot de kans op blessures omdat je spieren te gespannen zijn.
Sporten voor jong en oud
Sporten is goed voor alle leeftijden. Het heeft namelijk een positief effect op je cognitieve vaardigheden. Dat zijn processen die dagelijks nodig zijn zoals: oplossingsgericht denken, concentratie, aandacht, besluitvorming en geheugen. Als je ouder wordt zorg je door te sporten dat je cognitieve vaardigheden minder snel achteruit gaan. Als je jong bent stimuleer je deze cognitieve vaardigheden juist door te sporten en dat is alleen maar goed voor je ontwikkeling. Voor de groep daartussenin geldt dat sporten zorgt voor een hogere productiviteit op werk of thuis. Deze productiviteit kan oplopen tot wel 3,5 werkdag extra per jaar.
Hoofdstuk 4:
Sporten voor je sociale welzijn
Ieder heeft zijn eigen voorkeur wat betreft sporten. Sommige doen liever een individuele sport en anderen zijn geboren voor teamsporten. Toch zie je bij elke sport dat er een vorm van sociaal contact is. Bij een teamsport train je met je team om op elkaar in te spelen en samen beter te worden. Bij een individuele sport telt je eigen resultaat, maar je traint vaak wel met andere personen die ook die sport beoefenen. Doordat je vaak meerdere keren per week moet trainen zie je je teamgenoten vaker. Hierdoor onderhoud je je sociale contacten en kun je nieuwe vriendschappen sluiten. Een vriendschap kan bijdragen aan het gevoel van verbondenheid en dat zorgt vaak voor een groter gevoel van welzijn.
Van sporten in teamverband leer je ook veel voor in het dagelijks leven. Doordat je samen moet spelen of trainen met andere mensen doe je veel mensenkennis op. Zo is iedereen anders en kun je voor jezelf bepalen of dat bij je past of niet. Toch zul je als je op een teamsport zit met allerlei verschillende mensen moeten leren samenspelen. Op je werk en op school geldt dat hetzelfde. Je zult niet iedereen even aardig vinden, maar je zult wel met ze moeten werken. Het sporten in teamverband of samen trainen is dan handig omdat je als team gezamenlijk winst of verliest. Als je wint, heb je een euforisch gevoel en blik je positief terug met je team. Als je verliest, ga je samen nadenken over wat je de volgende keer beter kunt doen en daarvan leer je probleemoplossend denken. Het sporten helpt je dus om beter met verschillende soorten mensen te communiceren.
Hoofdstuk 5:
Soorten alternatieve sporten
Er zijn ontzettend veel alternatieve sporten die je kunt doen als je denkt niet van sporten houdt. Belangrijk hierbij is dat je een sport vindt die bij je past. Als je een sport leuk vind, ga je vanzelf meer sporten. Probeer zoveel sporten als je wilt om er zo achter te komen wat jij de leukste sport vindt. Hieronder vind je een aantal alternatieve sporten als je niet van traditionele sporten zoals voetbal, handbal of de sportschool houdt. Hieronder een opsomming van sporten die ook kunt gaan doen.
Wandelen is een effectieve manier van bewegen dat je van jong tot oud kunt doen. Het kalmeert je geest en het vermindert stress. Daarnaast gebruik met wandelen verschillende spieren en verbeter je je uithoudingsvermogen als je steeds verdere stukken wandelt. Het maakt niet uit hoe oud je bent of wat je fitness niveau is. Met wandelen kun je vandaag al beginnen.
Met zwemmen gebruik je bijna al je spieren. Mocht je niet van zware inspanning houden of iets minder goed ter been zijn? Dan kun je altijd kijken of zwemmen iets voor jou is. Baantjes trekken door het water en aan je conditie en kracht werken. Het hoeft niet intensief of snel maar het zorgt er wel voor dat je lekker bezig bent. In het water ben je lekker licht en als je het met een vriend of vriendin doet, is het ook nog eens gezellig om tijdens de baantjes met elkaar te kletsen.
Ook yoga is een snel vergeten sport als we denken aan sporten. Deze eeuwenoude oefenmethode is gericht op het versterken van je lichaam en geest. Deze sport kan helpen bij het verminderen van stress en angst. Daarnaast kan het ook helpen voor een betere flexibiliteit en balans.
Een andere sport die je kunt beoefenen is Pilates. Pilates is een sport die zich richt op het versterken van de spieren in je rug, heupen en buik. Deze sport zorgt voor vermindering van rugklachten en zorgt voor een verbetering van je houding.
Houd je van dansen? Dan is Zumba misschien wel iets voor jou. Door deze dans werk je aan je conditie en je verbrandt er calorieën mee. Daarnaast verbeter je je dans-skills en dans je in groepsverband. Mocht je niet van Zumba houden dan kun je ook denken aan andere dansen zoals salsa, hiphop, ballet of streetdance.
Als je van een adrenaline kick houd dan kun je ook gaan Klimmen. Deze uitdagende sport richt zich op het versterken van je spieren en het verbetert je uithoudingsvermogen. Mocht je van uitdaging houden dan is klimmen jou misschien wel op het lijf geschreven.
Met roeien gebruik je veel van je spieren. Het wordt ook wel een full-body work-out genoemd omdat je je benen, billen, rug, schouders en armen traint. Het zorgt niet alleen voor de verbranding van calorieën, maar ook voor een beter evenwicht en coördinatievermogen. Je kunt het alleen doen of in teamverband. Mocht je het niet leuk vinden om het op het water te doen dan kun je altijd uitwijken naar het roeiapparaat in de sportschool.
Fietsen is een makkelijke manier om regelmatig aan lichaamsbeweging te doen. Dan bedoel ik niet de elektrische fiets natuurlijk. Maar naast dat het je je spieren in je benen en billen versterkt is het ook goed als cardiotraining. Daarnaast helpt het voor je balans en coördinatie. De fiets kun je altijd pakken en als leuke bijkomstigheid zie je ook veel van de natuur. Naast de gewone fiets kun je ook gaan mountainbiken in het bos of wielrennen als je nog sneller wilt gaan. En je kunt op je fiets naar je werk! Hoe makkelijk is dat, dan hoef je niet eens een extra sportmoment te hebben op een dag.
Er zijn nog veel meer andere sporten die je zou kunnen doen om toch drie keer per week aan lichaamsbeweging te doen. Het is aan jou om uit te zoeken wat je leuk vindt. Teamsporten of individuele sporten, traditionele of alternatieve sporten. De keuze is reuze.
Weet je niet welke sport het beste bij je past? Doe hier de online Quiz en kom erachter waar jouw interesses liggen.
Hoofdstuk 6:
Je hebt nu genoeg informatie over waarom sporten goed voor je is. Je volgende stap is van de bank afkomen en te bewegen. Hierbij wat tips die mij en ook andere hebben geholpen om die stap te maken.
- Zoek een sport die bij je past. Je kunt er zoveel mogelijk uitproberen om erachter te komen.
- Stel niet te hoge doelen aan het begin van je sportcarrière. Als je doel niet haalbaar is, zakt je motivatie weg.
- Zoek het niet te ver. Een rondje wandelen of fietsen is ook lichaamsbeweging. Als jij liever niet in een teamsport of geen tijd hebt om op trainingstijden te sporten, dan kun je ook een sport zoeken die je in je eigen tijd kunt doen.
- Sluit je aan bij een sportclub als je van jezelf weet als je anders niet gaat. Vaste tijden zorgen ervoor dat je gaat, ook als je niet zoveel zin hebt.
- Om af te sluiten een van de beste tips ooit bedacht: Just do it.
Hoofdstuk 7:
Meer weten?
Wil je meer weten over de gezondheidsvoordelen van sporten of onderzoeken welke sport het beste bij jou past? Hier zijn wat links om je op weg te helpen.
Blog: https://www.feelgoodbyfood.nl/5-redenen-sporten-gezond/
Instagram: https://www.instagram.com/gezondlevenvzw/ @gezondlevenvzw