Het hebben van een passie is voor veel mensen tegenwoordig een luxe. Vooral in Nederland, waar we toch vaak van de nuchtere aanpak zijn, is het hebben van een passie geen algemeen gegeven. Veel mensen geven als reden dat ze er simpelweg geen tijd voor hebben naast hun baan. Maar het is juist belangrijk om náást die baan een passie te hebben waar jij elke dag je bed voor uitkomt. Een blij gevoel dat je energie geeft wanneer je het nodig hebt; oneindige motivatie.

Hoofdstuk 1: Wat is een passie?

Het woord ‘passie’ is afgeleid van het Latijnse woord ‘pati’, wat letterlijk ‘pijn lijden’ betekent. Wellicht een gekke betekenis, gezien passie en pijn lijden ver uit elkaar lijken te staan. Niets is echter minder waar: door het volgen van je passie kan het best zijn dat je offers moet brengen en/of moet afzien. Een belangrijke afweging hierbij is dat het bij een passie wel altijd om ‘willen’ gaat, niet om ‘moeten’. Je wíl die offers brengen, zodat het je dicht bij je passie brengt en houdt. Stel dat je een grote passie hebt voor (wandelen in) de bossen, dan zou het zo kunnen zijn dat je graag in een huis direct aan een groot bos wil wonen. Een offer hierbij zou kunnen zijn dat het bos waar je wil wonen wellicht in een ander land ligt, waardoor je je familie, vrienden en al het bekende van thuis moet achterlaten. Je doet het, omdat de voldoening die de passie je brengt vele malen groter is dan de pijn van het offer.

Het definiëren van wat dan precies een passie is, vormt voor velen ook een blokkade op de weg naar het vinden van een eigen passie. Vaak wordt een passie omschreven als iets wat je ontzettend graag doet, maar dit is voor de volledige betekenis van het woord iets te kort door de bocht. Je passie dient als een innerlijke drijfveer; iets wat je doet met heel je hart en ziel. Hier kom je ’s ochtends je bed voor uit, het helpt je doelen te bereiken en je krijgt er energie en kracht van.

Het kan zijn dat je passie iets is waar je niet direct talent voor hebt. Stel dat je een talent hebt voor schrijven, maar fotograferen is iets waar je hart sneller van gaat kloppen. Dat kan! Je passie is iets wat je belangrijk vindt in het leven, waar je graag en zonder moeite veel tijd en energie in stopt. Je wordt er enthousiast van. Het hoeft niet te betekenen dat je er direct goed in bent, maar het betekent wel dat je er graag het aantal uren in stopt die nodig zijn om er wél goed in te worden.

Je passie hoeft overigens niet iets heel groots te zijn zoals het bestrijden van dierenleed of zorg bieden in een oorlogsgebied. Het kan ook iets vele malen kleiner zijn, zoals koken, fotograferen of wandelen.

Hoofdstuk 2: Waarom heb je een passie nodig?

We leven in een tijd waarin het tempo van het dagelijks leven hoog ligt. Niet alleen op de werkvloer komen er steeds meer taken in een rap tempo bij, ook in het studentenleven en/of privéleven ligt het tempo erg hoog. We geven ons brein weinig momenten van rust; de momentjes die daarvoor geschikt zouden zijn, worden opgevuld met (onbewuste) zoektochten naar dopamine op onze smartphone.

Het hebben en uitoefenen van een passie biedt je daarom een hoop. Het fijne van een passie hebben, is het hebben van een drijfveer. Je weet wat je leuk vindt en wat je energie, voldoening en ontlading geeft. Dit helpt je, hoe zweverig het ook klinkt, op weg naar een lang en gelukkig leven. Elk mens heeft ontlading nodig naast zijn werk, vooral wanneer diegene zijn werk helemaal niet leuk vindt. De mens wordt gedreven door plezier, wat betekent dat je ten minste één element van je leven erg leuk moet vinden om positief te kunnen blijven.  

Als je uiteindelijk oud bent en terug kunt kijken op je leven, zul je waarschijnlijk terugkijken naar één of meerdere van je mooiste gebeurtenissen. Hierbij heb je het waarschijnlijk over je passie, of iets dat uit je passie is voortgekomen. Het hebben van een passie helpt je om je leven te leven op een voor jou memorabele manier.

Mocht je nog niet overtuigd zijn dat het hebben van een passie je goed zal doen, bekijk dan vooral onderstaande video waarin Steve Harvey onder andere uitlegt waarom je ’s ochtends zo moeilijk uit bed komt.

Hoofdstuk 3: Hoe vind je je passie?

Om je passie te kunnen vinden, zijn er een aantal trucs en mentale opdrachten die je kunt proberen. Daarnaast zijn er ook een aantal benodigdheden die van groot belang zijn om überhaupt te kunnen nadenken over je passie. Deze benodigdheden, trucs en opdrachten worden hieronder uitgelegd.

Maak je hoofd leeg

Allereerst is het belangrijk dat je een zo leeg mogelijk hoofd hebt. Dit betekent dat je je brein vaak genoeg de ruimte moet geven om zonder prikkels te bestaan. Dit doe je onder andere door in momenten van rust, níet je telefoon erbij te pakken. Een overprikkeld brein is nooit in staat om de diepte in te duiken; oppervlakkige gevoelens en gedachten nemen alle plek van je brein in beslag. Geef je brein daarom genoeg rust. Alleen dan staat hij open voor de grotere vraagstukken zoals het herkennen van een passie.

Ga terug naar je jeugd

Over het algemeen is een passie vaak terug te leiden naar iemand zijn jeugd. Waar we als kind enthousiast van worden, zegt veel over wie we zijn. Een passie ontstaat ook niet van de één op de andere dag. Vaak is het zo dat een passie levenslang in iemand schuilt, maar dat het brein van diegene zó vol zit met oppervlakkige gedachten dat diegene de passie niet kan zien.

Denk hierbij terug aan de dromen die je had in je kindertijd. Wat wilde je later worden, wat vond je als kind leuk om te doen? Schrijf drie dromen uit je kindertijd op die je nog niet hebt verwezenlijkt. Bedenk vervolgens hoe je deze dromen in vervulling kunt laten gaan. Als je bijvoorbeeld nu een Marketeer bent, terwijl je eigenlijk altijd de wens had om een eigen documentaire op te zetten, probeer dan tijd te maken om die droom te verwezenlijken. Wie weet zijn er nog wel meer collega’s die die je voor je project kunt enthousiasmeren.  

Digitaal dieet

Uit veel onderzoeken blijkt dat de afhankelijkheid van de nieuwe technologie depressie, ziekteverzuim en zelfs zelfdoding kan veroorzaken. We vinden het ondertussen doodnormaal om elk moment van de dag bereikbaar te zijn, continu met elkaar te chatten en de meest perfecte plaatjes van ons leven online te delen. Iemand die iets meer afstand neemt van deze technologie wordt gezien als een grote uitzondering.

Het is echter niet voor niks zo dat de uitvinders van deze technologische drugs zelf wél de maatregelen nemen om zo veel mogelijk afstand met het product te bewaren. Denk bijvoorbeeld aan Steve Jobs die bij hem thuis limieten stelde aan het gebruik van apparaten. Hij, en nog vele anderen technische ontwikkelaars, zien van dichtbij wat het product met de mens zou moeten doen en kiezen er daarom voor om zelf gepaste afstand te bewaren.

Het is belangrijk om je bewust te zijn van het effect dat deze technologie op jou en de maatschappij heeft. Stel daarom een digitaal dieet op:

Vermijd multitasken

In de huidige, vluchtige samenleving is het compleet normaal geworden om te multitasken. Multitasken betekent dat je twee of meerdere taken tegelijkertijd uitvoert. Dit lijkt heel efficiënt, maar niets is minder waar. De mens is namelijk niet gemaakt om te multitasken; een zogeheten switchtasker (iemand die heen en weer switcht tussen twee taken) doet zo’n twee keer langer over een taak dan iemand die zich 100% op één taak richt.

Wil je testen of jij de uitzondering bent? Probeer dan deze multitasking test eens.

Om een passie te vinden en uit te kunnen voeren, is het belangrijk om in een flow te komen. Een flow is een mentale toestand waarin een persoon volledig opgaat in zijn of haar bezigheden. Flow heeft ook te maken met het zo leeg mogelijk houden van je brein. Een multi- of switchtasker heeft een veel voller brein dan iemand die elke taak in flow beoefent. Wanneer je elke taak je volle aandacht geeft, zal je zien dat de resultaten met sprongen vooruit zullen gaan in kwaliteit.

Er zullen misschien al bepaalde taken in je leven zijn die je ‘per ongeluk’ in flow beoefent. Dit zijn vaak de taken die met je passie te maken hebben. Dit kan bijvoorbeeld koken zijn, voetballen, wandelen, paardrijden of iets heel anders. Ga bij jezelf na in welke (dagelijkse) taken je compleet opgaat en kijk hoe die in verhouding staan tot wat je denkt dat je passie zou kunnen zijn.

Opdracht: voer een dag lang elke taak ‘mono’ uit. Dat houdt in, houd je alleen bezig met die ene taak en doe níks anders. Schrijf aan het einde van de dag op hoe je je voelde. Was je productiever, heb je meer afgekregen en kwam je in een flow?

Hoofdstuk 4: Wie kunnen je helpen?

Feedback

Er zijn maar weinig taken die de mens helemaal in zijn eentje perfect kan volbrengen. Van iedereen valt wat te leren en de beste manier om dit te doen is in de vorm van feedback vragen. Feedback is de spiegel die anderen ons voorhouden over onze vooruitgang. Feedback krijgen of geven is niet altijd eenvoudig, want emoties kunnen ons misleiden. Het is moeilijk om tegen een vriend te zeggen dat hij iets niet goed doet, evenals het moeilijk is om te moeten horen ván een vriend dat jij iets niet goed doet.

Er zijn enkele manieren om feedback te krijgen waarmee je jezelf beter kunt maken:

Als iemand niet precies kan uitleggen waarom hij iets vindt, vergeet de gegeven feedback dan. Het is belangrijk dat het goed onderbouwde feedback is waar je iets aan hebt, zodat jij verder kunt met het uitbouwen van jouw passie.

Mentor

Genieën worden niet geboren, maar gemaakt. Achter elke genie in de geschiedenis stond een mentor die hen opleidde. Zo werd Mozart opgeleid door zijn vader en Albert Einstein door Max Talmey, een oogarts en familievriend die wekelijks wetenschappelijke boeken voor hem meenam.

Bij het kiezen van de juiste mentor gaat het erom dat hij of zij al jouw capaciteiten naar boven weet te halen. Dit kan een deskundige zijn, een therapeut, een coach of een consultant, maar ook een vriend die dezelfde passie deelt. Bij het laatste is het belangrijk dat jullie elkaar inspireren, motiveren en elkaar gerichte feedback kunnen geven. Tijdens de zoektocht naar een geschikte mentor zijn er gelukkig genoeg manieren om op een andere manier feedback te krijgen:

Filter je vrienden

Om je passie te ontwikkelen is het belangrijk dat je een betrouwbare groep mensen om je heen hebt die je naar de top helpt en je op mindere momenten steun biedt. Om dit te realiseren moet je allereerst je huidige vrienden in kaart brengen en onderverdelen in twee categorieën: zij die je een optimistisch gevoel en positieve energie geven en zij die je tijd en energie opzuigen en niks teruggeven.

Deze laatste categorie is gemakkelijk te herkennen:

Aan deze groep vrienden heb je eigenlijk niks. Spoor ze zo snel mogelijk op en probeer ze uit je leven te laten verdwijnen. Want: met wie je omgaat, word je besmet.

Tip: Wanneer je geen gelijkgestemden in het echte leven kunt vinden, kun je die ook via Facebookgroepen opzoeken. Er bestaan tál van Facebookgroepen met ervaringsdeskundigen die je maar al te graag van hun kennis en mening voorzien. Wanneer je een specifieke passie hebt gevonden, kun je op Facebook bijvoorbeeld ‘passie voor koken’, ‘passie voor wandelen’ of ‘passie voor fotografie’ intikken. Zo vind je vanzelf een groep waar je bij wil horen en waar je wellicht de juiste vrienden tegenkomt.

Hoofdstuk 5: hoe houd je het vol?

Als je je passie hebt gevonden en je wil deze blijven ontwikkelen, is het belangrijk om niet na een tijdje in verzuim te geraken. De mens is van nature gemakzuchtig; in elk aspect van het leven doet de mens het minimale zodat alles net blijft functioneren. Ze dut als het ware in, tot er zich een crisis voordoet. Er zijn gelukkig meerdere manieren om je dagelijks te blijven motiveren om de beste versie van jezelf te worden.

Onmogelijke doelen

Het is wetenschappelijk bewezen dat het stellen van ‘onhaalbare’ doelen je de grootste sprongen voorwaarts biedt. Als je een doel hebt dat je in tien jaar denkt te behalen, is de beste strategie om het te realiseren, manieren te bedenken om het in één jaar te behalen. Als je het doel relatief makkelijk kunt bereiken, valt het niet in de categorie van een onhaalbaar doel. Noteer je onmogelijke doelen zonder schaamte. Wil je een film regisseren, betaald op fotografie-reis naar Alaska gaan of een eigen restaurant opzetten? Noteer het. Wanneer je iets noteert, is dat de eerste stap om iets daadwerkelijk de wereld in te helpen.

Gewoontes in kaart brengen en veranderen

De mens is een gewoontedier. Het hebben van gewoontes is handig, omdat je op die manier veel op de automatische piloot kunt doen. Als je elke dag moest over élke kleine handeling moest nadenken, zou je nog voor het einde van de dag al helemaal kapot zijn. Daarom leert het brein zichzelf gewoontes aan, zodat er daarover minder tot niet nagedacht hoeft te worden.

Er bestaan helaas ook een hele hoop verkeerde gewoontes. Denk aan de gewoonte om bij het wakker worden direct op je telefoon te gaan, of de gewoonte om een sigaret te roken wanneer je iets moeilijk vindt. Breng al je gewoontes in kaart en categoriseer ze in de goede of de slechte gewoontes. Wanneer je het visualiseert, is het makkelijker voor jezelf om de slechte gewoontes daadwerkelijk af te leren.

Het leren van nieuwe, positieve gewoontes kost wat tijd. Volgens een onderzoek van Charles Duhigg (journalist van The New York Times) moet je een nieuwe gewoonte minimaal eenentwintig dagen volhouden om deze te laten wortelen. Elke nieuwe gewoonte begint met een keuze. Na deze periode van herhaling wordt het vanzelf een automatisme.

Leer in jezelf te geloven

Iets ‘onmogelijk’ vinden is in feite enkel een mentaal etiket dat ons ervan weerhoudt om bepaalde dingen te proberen. Een goede oefening om ons brein van deze negativiteit te ontdoen, is het terugdenken aan de onmogelijkheden die we al hebben overwonnen. Maak hiervoor een lijst waarbij je bepaalde punten opschrijft die je hebt gedaan, waarvan je dacht dat je ze nooit zou doen of halen. Een voorbeeld van zo’n lijst is als volgt:

Het afronden van mijn studie. Na ruim zes jaar studeren heb ik eindelijk mijn studie afgerond. Toen ik in het tweede of derde jaar zat, had ik nooit voor mogelijk gehouden dat ik deze studie ooit succesvol af zou kunnen ronden.

Een relatie krijgen via Tinder. Gezien ik al mijn hele leven single was (en ik een aantal horrordates via Tinder had gehad) had ik niet meer verwacht dat ik voor mijn dertigste een partner zou vinden. Wat bleek: niet iedereen op Tinder is een rotte appel. Ik heb mijn partner gevonden.

Mijn angst voor spinnen overwonnen. Middels een online therapie heb ik eindelijk mijn angst voor spinnen overwonnen. Ik heb afgelopen week zelfs een spin uit het huis weggehaald en buitengezet! Als je me dat een jaar verleden had verteld, had ik je voor gek verklaard.

Vrienden geworden met een inspirerende ondernemer. Sinds ik bevriend ben geworden met een inspirerende ondernemer, merk ik dat ikzelf ook meer motivatie heb voor het uitbouwen van mijn passieproject.  Daarbij is hij ook een handige connectie om te hebben in de ondernemerswereld, én checkt hij graag mijn werk. Ik had nooit verwacht zo iemand te ontmoeten.

Uit zo’n lijst haal je vanzelf meer inspiratie en motivatie om door te gaan, doordat je al meerdere dingen hebt behaald waarvan je eerst altijd dacht dat ze onmogelijk zouden zijn.

Hoofdstuk 6: Van je passie je werk maken

Voor- en nadelen

Uit een aantal wetenschappelijke studies blijkt juist dat de passievolle mensen eerder last krijgen van een burn-out. Hun passie is zo belangrijk voor ze dat ze hun grenzen niet meer respecteren. Om die reden vinden sommige mensen dat je je werk en je passie beter gescheiden kunt houden.

Dit is iets wat aan elk individu zelf is. Werk mag natuurlijk gewoon werk zijn, iets wat je doet om geld te verdienen. Maar, uit de overlapping van je werk en passie kan ook iets heel moois ontstaan. Hoe mooi is het, als je de rest van je leven vol energie de dag tegemoet gaat omdat je elke dag, de hele dag bezig kunt zijn met hetgeen wat jou het meest blij maakt? In elke vorm van werk is het belangrijk om je eigen grenzen te blijven respecteren, ook wanneer je met je passie werkt. Bovendien kan een saaie, betekenisloze baan net zo makkelijk tot een burn-out leiden. Bekijk hierin vooral wat voor jou werkt en hoe jij zelf je passie in je leven wil vlechten.

De vier componenten

Onze huidige maatschappij is zo vormgegeven dat al onze handelingen gericht zijn op geld verdienen. Maar, als je de hele tijd op geld gericht bent, kan het gevoel van je passie gauw wegebben. Om werk te vinden of te creëren dat zowel met je passie als met geld verdienen te maken heeft, zijn er vier componenten die je voor jezelf kunt invullen:

Wanneer je iets hebt gevonden wat in alle vier de componenten overlapt, heb je een gouden formule gevonden om je passie aan de wereld aan te bieden.

Hoofstuk 7: Meer weten?

Documentaire

Een bijpassende mini-documentaire over dit onderwerp vind je onder andere op het YouTube-kanaal van Jongerencentrum de Pomp. Hier betreft het de passies en dromen van jongeren.

Podcasts

In de huidige maatschappij zijn er eigenlijk weinig online creators die géén podcast hebben. Er zijn tal van inspirerende, passie-gerelateerde podcasts online te vinden waar je meer informatie en inspiratie uit kunt halen voor het vinden van een eigen passie. Een voorbeeld hiervan is de Passie-podcast, waar tot nog toe 130 podcastafleveringen van online staan. Hier komt elke aflevering een andere gast aan het woord die vertelt over hetgeen wat hij/zij het liefste doet. Je vindt de podcast hier: