In 2021 kwam Facebook-oprichter Mark Zuckerberg met het nieuws dat het bedrijf Facebook veranderde in Meta. Reden voor deze verandering was om de metaverse onder de aandacht te brengen. Alhoewel de metaverse al veel eerder benoemd werd, was dit het moment dat we met zijn alle begonnen te speculeren en dromen over onze toekomst. Maar wat kunnen we eigenlijk verwachten? En moeten we wel blij zijn met een metaverse?

Hoofdstuk 1 – De metaverse

Voor de mensen die het woord metaverse nu voor het eerst zien en denken dat het over een ruimtevaartbedrijf of iets dergelijks gaat. Dat is het niet. Maar wat dan wel? Nou, stel je voor dat je ’s ochtends wakker wordt en een VR headset opzet. Nog geen enkele seconde later bevind je je dan in een compleet andere wereld. In deze wereld heb je een eigengemaakte avatar waarmee je kan teleporteren naar allerlei verschillende ruimtes. Vervolgens kan je dan virtueel naar het werk gaan en daar je collega’s ontmoeten zoals je dat op een fysieke werkvloer ook zou doen. Je kunt online winkelen en daadwerkelijk in de winkel rondlopen en items bekijken en passen. Ook kun je online spellen met elkaar doen en nog heel veel meer. En dat alles terwijl je eigenlijk gewoon op dezelfde locatie blijft. Dit is wat de metaverse moet gaan voorstellen. Althans als we Mark Zuckerberg mogen geloven. Want op dit moment heeft iedereen nog een ander beeld voor ogen. Hoe de metaverse dus precies zal worden en of het daadwerkelijk onze toekomst wordt is dus nog maar de vraag. Maar we kunnen in ieder geval wel voluit speculeren.

Wat in ieder geval wel duidelijk is, is dat we de metaverse kunnen betreden doormiddel van Virtual Reality en Augmented Reality. Met VR krijg je een bril op die ervoor zorgt dat je compleet afgesloten bent van de echte wereld. In plaats daarvan zie je een virtueel beeld dat met je meebeweegt en volledig uit 360 graden bestaat. VR wordt nu al veel gebruikt voor games en therapie. Zo kan je bijvoorbeeld met VR je hoogtevrees aanpakken door op hele hoge gebouwen te staan. Met AR kan je iets digitaals toevoegen aan de echte wereld. Zo kan je nu al bijvoorbeeld met je telefoon een app downloaden waarmee je Ikea meubilair in je eigen huis kan plaatsen zonder dat je het daadwerkelijk eerst hoeft te kopen.

De metaverse wordt ook wel gezien als een verbeterde versie van het internet. Je gaat dan niet meer ‘op’ het internet maar echt ‘erin’. Het is de bedoeling dat de metaverse een toevoeging aan ons leven wordt. Sinds de Covid-pandemie merk je al dat hier steeds meer behoefte naar is. Toen we lang niet fysiek naar het werk konden, niet normaal de boodschappen konden doen en weinig sociale interacties hadden leek de metaverse een perfecte oplossing.

Benieuwd hoe de metaverse van Meta eruit gaat zien? Tijdens een conferentie in 2021 liet Mark Zuckerberg zijn visie zien.

Hoofdstuk 2 – Voorproefje van de metaverse

Dat de metaverse nu nog een concept is dat ver in de toekomst ligt is niet helemaal waar. Je ziet nu al dat ons fysieke leven steeds meer wordt overgenomen door een digitaal leven. Zo kunnen we onze boodschappen tegenwoordig al via een app bestellen en ook daten gaat bijna alleen nog maar online.

Daarnaast is een digitaal, tweede leven ook niet nieuw. Er zijn nu al spellen waar je een eigen avatar kan maken en sociale interacties kan hebben. Het verschil is dat je daarvoor geen VR Headset nodig hebt. Denk hierbij aan platformen zoals Fortnite, Roblox en Minecraft. Vooral tijdens de Covid-pandemie werden dit soort platformen gezien als een tijdelijke ontsnapping van het echte leven. In 2019 kwam Fortnite met het eerste virtuele concert.

Ook merken bereiden zich alvast voor op de metaverse. Zo is het Spaanse modemerk, Stradivarius, begonnen met digitale mode. De eerste collectie ‘Drop 01’ is bedoeld om virtueel de kleding te passen. Kies een kleding item, upload een foto van jezelf en vervolgens kan je zien hoe het item bij je staat. Download de Stradivarius app om het zelf te proberen.

NFT, non-fungible token, dat een groot onderdeel moet worden van de metaverse is nu al in grote opkomst. Doormiddel van NFT kan je iemand de rechten geven over digitale objecten. De NFT is dan je online eigendomscertificaat waar een unieke link in staat die verwijst naar je digitale object. Deze transacties worden allemaal opgeslagen in een blockchain, een nieuw soort database. Zo kan je nu dus een digitaal kunstwerk kopen die je later, in de metaverse, in je eigen virtuele woonkamer kunt ophangen. En op deze manier kan je later ook je eigen grond kopen in de metaverse.

Maar de beste manier om nu al een beeld te krijgen van de metaverse is om verschillende Virtual en Augmented Reality applicaties te proberen. Als je een eigen VR headset hebt, dan kan je eens VRChat proberen. Dit platform komt al in de buurt van een metaverse. Hier kan je communiceren met andere gebruikers. Mocht je zelf geen VR headset tot je beschikking hebben, zijn er ook genoeg bedrijven die allerlei experiences organiseren. Heb je gelijk een leuk dagje uit te besteden. Augmented Reality proberen gaat al wat makkelijker. Dat kan gewoon via je mobiel.

Zelf een Augmented Reality app proberen? Bekijk dit artikel met leuke voorbeelden of ga zelf op zoek in de appstore.

 

Hoofdstuk 3 – A day in the metaverse

Het is 19 april 2080. De wereld is compleet overgenomen door technologie. Alles wordt bediend door sensoren, kunstmatige intelligentie, robots en andere apparaten. Echt alles is verbonden met elkaar. Maar het belangrijkste; We leven voor de helft van de tijd in de metaverse.

Het is ochtend. Ik word elke dag om stipt acht uur wakker gemaakt door de chip in mijn hoofd. De grote ramen in mijn kamer zorgen ervoor dat de kunstmatige zon naar binnen schijnt. De volgebouwde stad ontwaakt en zet zich langzaam in beweging via een onbemande monorail. Veel actie op straat kan ik niet zien, aangezien mijn appartement zich op 1000 meter hoogte bevindt. Ik loop richting mijn badkamer om mij klaar te maken voor de dag. Mijn appartement is klein. Veel ruimte heb ik dan ook niet nodig. De woon-, slaapkamer en keuken zijn samengevoegd. Vera, mijn virtuele assistent, klinkt inmiddels door mijn appartement. “Goedemorgen! Wil je je planning voor vandaag doornemen?” Ik reageer door te praten en loop mijn badkamer binnen. In de ene spiegel zie ik een projectie van mijn planning, nieuwsberichten en de weersvoorspelling. In de andere spiegel kan ik mijn outfit kiezen. Ik swipe een aantal keer tot ik een leuk outfit heb gevonden. Niet alleen wordt het outfit op mijn lichaam geprojecteerd, maar het is ook de outfit voor mijn avatar in de metaverse.

Mijn huishoudrobot Evo is inmiddels bezig om mijn appartement schoon te maken. Ik pak het 3D geprint ontbijt uit mijn printer die ik gisteravond heb aangezet. Met mijn eten loop ik naar mijn metaverse kamer. Een klein kamertje waar de VR installatie is geïnstalleerd. Binnen deze kamer kan ik mij verplaatsen naar honderden verschillende werelden. Ik zet de VR headset op om mij klaar te maken voor mijn eerste vergadering. Nog geen paar seconden later sta ik in het kantoor. Mijn collega’s zijn al aanwezig en verwelkomen mij enthousiast. Computerschermen en notities vliegen door de lucht. Mijn koffie wordt gebracht door Evo.

Na de vergadering stap ik tijdelijk uit de metaverse. Ik heb een lunchafspraak met mijn ouders. De deurbel van mijn appartement staat in verbinding met hun tracking systeem en waarschuwt als ze bijna gearriveerd zijn. De Capsule die ze binnen 40 seconden naar 1000 meter kan brengen staat beneden voor ze klaar. Op het scherm naast mijn voordeur zie ik dat ze zijn ingestapt. Fijn om ze weer eens in het echt te ontmoeten. Je zou bijna vergeten hoe het voelt. De voordeur met ingebouwde virusscanner geeft groen licht en mijn ouders stappen mijn appartement binnen. Na een prachtig geprinte lunch moeten we alweer afscheid nemen, omdat ik mijn werk voor die dag moet afmaken. Vera helpt mij op rustige toon herinneren. Tijd voor mijn korte zakenreis in het buitenland. Ik stap de metaverse weer in en ik ben binnen enkele seconden op het kantoor in de Verenigde Staten.

Even later krijg ik een herinnering van het concert vanavond. Nog twee uur te gaan. Om de tijd door te komen, besluit ik een nieuw outfit te regelen. Ik verplaatst mijzelf naar de metaverse shop en pas wat outfits aan tot ik de perfecte heb gevonden. Ik betaal met crypto. Mijn vrienden staan al op mij te wachten voor de ingang van de virtuele Arena. Samen lopen we naar binnen. We genieten van het concert en nemen na afloop weer afscheid van elkaar.

Om de dag af te sluiten kies ik nog een korte meditatiesessie. Ik kom terecht op een strand met de zee als uitzicht. Hier kan ik even tot rust komen. Na enkele minuten stap ik uit de metaverse. Vera en Evo sluiten alles voor mij af. Tijd op naar bed te gaan.

Journalist Joanna Stern van Wall Street Journal testte hoe het is om 24 uur lang met Virtual Reality door te brengen.

 

Hoofdstuk 4 – Is het een no-go?

Ondanks dat de metaverse nu heel spectaculair en vernieuwend klinkt, hangen er ook veel nadelen aan zo’n virtuele wereld. En dat zijn niet bepaald de minste.

Privacy

Privacyproblemen komen steeds vaker aan bod en dat is niet heel gek nu we steeds meer ons leven online delen. Meta, het bedrijf van Zuckerberg, heeft al eerder te maken gehad met privacyschandalen. Ironisch genoeg kwam het bedrijf in opspraak net voor de naamsverandering. Zuckerberg gaf zelf toe dat het bedrijf met de naamsverandering onder andere hoopte op een nieuw begin voor het bedrijf en afstand wouden nemen van de privacyschandalen. Aangezien je in de metaverse door het leven gaat met je avatar wordt dan ook de manier hoe je beweegt, kijkt, praat en nog veel meer vastgelegd. Meta heeft zelf aangegeven dat ze prioriteit gaan geven aan de beveiliging en privacy bij het ontwikkelen, maar of we dat ook kunnen geloven is nog maar de vraag.

Minder fysiek contact

Inmiddels zitten we allemaal vastgekleefd aan onze mobiele telefoon. Niemand kan meer een etentje doorkomen zonder af en toe op zijn mobiel te kijken en ook in de trein schuilt echt iedereen zich achter het kleine apparaatje. Vele experts maken zich dan ook zorgen dat de menselijke interactie nog erger zal verslechten mocht er een virtuele wereld komen. De metaverse zal een plek worden waar je naar toe zal vluchten als het gewone leven even te zwaar of saai wordt. Volgens Dr. Elias Aboujaoude, Stanford-psychiater en auteur van Virtually You, The Dangerous Powers of the E-Personality, kan er zelfs een moment komen dat we helemaal niet meer verlangen naar sociale interacties omdat we het niet meer gewend zijn. We zijn ons dan niet meer bewust van de positieve effecten die sociale interacties met zich meebrengen omdat we zoveel tijd spenderen in de virtuele wereld. Want als je virtueel naar een concert kan, dat levensecht lijkt, waarom zou je er dan nog fysiek heen gaan?

ONgelijkheid

Met de metaverse willen ze de mensheid dichterbij elkaar brengen. Het moet makkelijker gemaakt worden om samen in een ruimte te zijn. Echter zijn er ook experts die juist bang zijn dat de metaverse juist voor het omgekeerde zal zorgen en er een grote ongelijkheid zal ontstaan.

Om de metaverse te kunnen betreden heb je VR en AR apparatuur nodig. Niet iedereen kan zich dit veroorloven. Een Oculus Quest, een van de bekendste headsets, kost al gauw rond de driehonderd euro en een AR-smartbril zal vast ook niet goedkoop worden.

Cyberpsychologiespecialist Dr. Linda Kaye zag tijdens de Covid-pandemie al een grote digitale kloof ontstaan. Toen we allemaal moesten videobellen waren er genoeg mensen met slechte apparatuur en slechte verbinding die zich buitengesloten voelde van de rest.

verslaving

De metaverse kan het meest verslavende middel worden dat ooit is gecreëerd. We zijn nu al heel afhankelijk van onze schermen en kunnen al bijna niet meer zonder. Als er dan een perfect, virtueel tweede leven is, is er een grote kans dat we veel minder interesse hebben in ons echte leven.

Deze video laat nog meer redenen zien waarom we ons wellicht zorgen moeten maken om de metaverse.

 

Hoofdstuk 5 – Mijn eigen ervaring

Jammer genoeg heb ik geen tijdmachine, dus de metaverse ervaren kan ik niet, maar ik heb inmiddels wel al wat gedaan met Virtual Reality. Zo heb ik zelfs al geëxperimenteerd met het maken van een eigen VR-applicatie.

Mijn allereerste VR ervaring begon in 2015. Hema verkocht een goedkope headset waarmee je via je mobiel een 360 graden video kon aanzetten, de mobiel in de headset kon stoppen en vervolgens kon je genieten van een VR ervaring. Helaas was dit nou niet zo spectaculair als ik in eerste instantie voor ogen had. Zo heb ik zelf een bril, en de Hema headset was daar nog niet voor gemaakt. Ik moest er daarom gebruik van maken zonder bril waardoor ik niet alles scherp zag. Daarnaast kon ik er nog geen vijf minuten gebruik van maken zonder dat ik intens misselijk werd. Dit komt door bewegingsziekte. Als de applicatie niet meebeweegt met de gebruiker kan je misselijk worden. Gelukkig worden VR applicaties hier steeds beter in waardoor het niet meer vaak voorkomt.

Na de Hema headset was ik het vertrouwen in VR een beetje verloren en had ik het tijdelijk achter mij gelaten. Tot ik vorig jaar kon kiezen uit het themasemester, Emerging Technologies, binnen mijn CMD-studie. Tijdens dit semester ben ik aan de slag gegaan met Artificial Intelligence, Internet of Things en dus ook VR en AR.

Tijdens de module Extended Reality kreeg ik als opdracht om binnen twee weken een VR concept te bedenken. Mij leek het leuk om iets te bedenken wat in het echte leven niet mogelijk is. Dat is het leukste aan VR. Uiteindelijk kwam ik met het idee om voor scholen een VR ervaring te maken waarmee scholieren tijdens de geschiedenisles naar een tijd uit het verleden kunnen reizen. Hier kunnen ze dan in gesprek met mensen uit dat tijdperk, rondlopen en activiteiten uitvoeren die in die tijd gewoon waren. Voor mijn prototype had ik een middeleeuws dorpje nagemaakt in Unity. Een programma waarmee je games kunt ontwikkelen. Ondanks dat ik maar een hele korte tijd had en totaal geen kennis van het programma had vond ik het wel heel leuk om het een keer gedaan te hebben en ik voelde mij in korte tijd een echte VR-ontwikkelaar.

Als eindproject van het themasemester heb ik een VR ervaring bedacht om stress bij studenten te verminderen. Hiervoor had ik een ‘studentenkamer’ nagemaakt waar het de bedoeling was dat je spullen kon oppakken om die vervolgens kapot te slaan. Zo kan je als student lekker je frustraties uiten. Helaas pakte mijn prototype niet helemaal goed uit en bleven alle spullen in de lucht zweven. Dus lekker gooien zat er niet in, maar de ervaring was top.

Terwijl ik bezig was met het maken van mijn prototypes kreeg ik ook de VR Headset mee naar huis. Thuis kon ik dus zelf wat applicaties proberen. Zo is de basiscursus van Oculus super gaaf. ‘Oculus First Contact’. Je komt terecht in een soort camper met allerlei computers. Een robotje, dat lijkt op Wall-E, komt vervolgens tevoorschijn en helpt je met het doorlopen van de stappen. Zo geeft hij je bijvoorbeeld discs die je in een 3D machine moet stoppen die dan spullen tevoorschijn tovert. Zo kan je met blikjes gooien, een vlinder op je vinger houden en met een geweer schieten. Deze ervaring was tien keer beter dan de Hema headset. Ik was de realiteit met de echte wereld even helemaal kwijt en stond versteld van hoe echt alles voelde. Alsnog zou ik niet langer dan een half uur in VR kunnen doorbrengen zonder hoofdpijn te krijgen. En nog een klein nadeel. Nadat je de VR bril afzet loop je een bepaalde tijd met rode afdrukken op je gezicht. Niet heel sexy.

Benieuwd hoe mijn prototypes zijn geworden?

 

Hoofdstuk 6 – Real vs. Digital

Stel die metaverse komt er dus echt en we hebben over een paar jaar gewoon een tweede virtueel leven erbij. Wat gebeurt er dan met het echte leven? En is dat dan nog wel aantrekkelijk?

Het is vast niet voor niks dat bijna bij elke film of serie waar een virtuele wereld in voorkomt, de echte wereld uitgestorven en verwoest is. Zo gaat de film Ready Player One van Steven Spielberg over een dystopische toekomst waar een groot deel van de wereldbevolking in totale armoede leeft. De mensen vluchten weg in OASIS, een virtueel universum. En de film The Matrix laat ook zien dat de mensen in een schijnwereld leven en terug moeten naar de werkelijkheid.

Om je maar snel gerust te stellen. De metaverse kan nooit de echte wereld vervangen. Die blijft dus gewoon altijd bestaan. Dit komt vanwege blockchain. Een systeem waarmee data en transacties worden opgeslagen en nodig is om de metaverse mee te creëren. Deze blockchain is afhankelijk van natuurlijke hulpbronnen en energie die alleen in de echte wereld bestaan.

Maar ja, of dat dan ook dezelfde wereld is zoals we het nu kennen? Dat kunnen we pas echt weten als de metaverse er daadwerkelijk is. Geniet daarom voorlopig nog maar gewoon van het leven zoals het nu is.

De documentaire ‘Metaleven‘ van VPRO Tegenlicht laat zien wat het nog betekent om mens te zijn in deze digitale wereld.

 

Hoofdstuk 7 – Meer metaverse?

Wil je je helemaal verdiepen in de metaverse? Hier zijn wat linkjes om je alvast op weg te helpen.

• Inmiddels benieuwd geworden hoe meta jij bent? Doe hier de test. 
• Meer informatie over de metaverse, Horizon Worlds, van Meta. 
• Artikel over het metaverse-festival in Amsterdam. 
• Metaverse Fashion is ook helemaal in. Bekijk hier de website van de Metaverse Fashion Week. 
• Zin in een filmavondje? Probeer dan Ready Player One. Nu beschikbaar op HBO Max.