Moestuinieren is weer helemaal hip. Zelf tuinieren is een unieke hobby waar veel plezier van gemaakt kan worden. Daarbij kan de smaak van je eigen zelfgekweekte tomaatjes een gevoel losbranden van puur geluk. In deze longread wordt uitgelegd welk moestuintje geschikt is voor jou en hoe je je eerste stappen kan zetten naar een eigen biologische achtertuin.

Hoofdstuk 1: 3 redenen om te beginnen aan een moestuin

Ik hoor het brein al kraken… waarom een moestuintje als groentes nu ook gewoon in de winkels liggen? Om je niet langer op de rand van je stoel te houden zijn hier drie redenen om aan een moestuintje te beginnen:

 

1. Eigen groenten is het lekkerst

Je eigen zelfgekweekte gewassen zijn verser dan vers. Groenten uit eigen tuin zijn ook niet voor niets een bron van versheid en rijpheid. Daarbij worden de groenten uit eigen tuin geoogst wanneer ze rijp zijn. Hierdoor zitten ze veel voller met vitaminen dan groentes van de supermarkt. Groenten die namelijk gekweekt worden voor de supermarkt worden vlak voor de rijpheid al geoogst. Dit komt doordat deze gewassen nog een hele reis voor de boeg hebben. Hierdoor blijven deze ‘vroegrijpe’ groentes flauw van smaak. Je eigen cherrytomaatje zal daarom ook veel sappiger van smaak zijn dan de tomaatjes bij de supermarkt. Daarbij zorgen je eigen groenten ook voor een beter immuunsysteem. Alle vitamines die in je grond zitten worden namelijk meegenomen in de gewassen. Deze zullen dus niet te vinden zijn in de groentes van de supermarkt.

 

2. Zelfkweken geeft lichaam en geest wat het verdient

Frutten en wroeten in de tuin zal niet alleen goed voor je lichaam zijn, maar ook voor je mentale gezondheid. Het is dan ook wel een bron van ‘anti-stress’. Zelfkweken geeft namelijk een gevoel van puur geluk. Er is niks fijners dan je eigen groenten zien groeien van zaad naar plant. Door aan het werk te gaan in de natuur worden alle zorgen even van je afgezet. Als je dan ook nog eens een rotdag hebt gehad dan kunnen al die gevoelens eruit worden geslagen in de potgrond. Dit is dan niet alleen goed voor jouw eigen welzijn, maar ook voor de plant die eens lekkere aangestampte aarde krijgt.

Daarbij zorgt werken in de tuin voor je eigen privé fitnessprogramma. Aardezakken tillen, sjouwen, met de kruiwagen lopen en hurken en opstaan is erg goed voor je lichaam. Beweging en kweken zorgt voor voldoening in onze geest en ons lichaam. De dagelijkse dosis beweging zit er met tuinieren dan ook zeker in.

 

3. Eigen groenten kweken is leerzaam

Het is erg leerzaam om een eigen moestuintje te hebben. Zo leer je hoe gewassen groeien, bloeien en uiteindelijk ook smaken. Je leert omgaan met nieuwe uitdagingen die het tuintje soms met zich mee zal brengen. Niet alle groentes zullen het namelijk in één keer goed doen. Door dit proces te bemeesteren zal je dus veel leren over het kweken. Daarbij zorgen eigen gekweekte groenten voor nieuwe uitdagingen in de keuken. Een hobby dat ook nog eens leerzaam is? Wat wil je nog meer!

Mocht je met eigen ogen willen zien wat een moestuintje met iemand doet? Natasha legt het je uit in een interview met business-bubbles. Lees hier het artikel:

Unieke hobby: Natascha wordt helemaal zen in haar moestuin

Hoofdstuk 2: Soorten moestuintjes

Nu je weet waarom je een moestuintje zou moeten beginnen is het nu tijd om te achterhalen welk soort moestuintje bij jou past. Dit kan liggen aan meerdere factoren, namelijk: je woonsituatie, lichtinval en de locatie waar je je moestuintje wil plaatsen.

Moestuintjes in de tuin

Allereerst heb je het ouderwetse moestuintje dat ook echt in de tuin staat. In de achtertuin wordt dan een stuk grond gereed gemaakt om gewassen op te laten groeien. Hoe groot en breed deze grond is dat hangt helemaal af van jou. Een beginner heeft vaak al genoeg aan 10m2. Mocht je dan helemaal verkocht zijn aan de levenswijze van het moestuinieren dan kan die altijd nog vergroot worden.

Een andere soort moestuin is gebouwd in een kas. In de kas worden dan soorten groentes gekweekt die wat sneller groeien dan groentes buiten de kas. Een kas houdt het namelijk altijd lekker warm. Iets waar gewassen heerlijk op kunnen groeien. Een kas is er in elk formaat. Zo zijn er vierkante “kasbakken” die laag boven de grond zitten en toch hun werk doen. Echter zijn er ook hele kashuisjes. Deze kleine glazen hutjes zijn geschikt voor mensen die juist een wat grotere tuin hebben, of heel erg van moestuinieren houden. Al met al is er voor elke tuin een oplossing om je gewassen te kunnen laten groeien. Het is daarbij wel belangrijk dat ze voldoende licht krijgen.

Moestuintjes voor binnen

Mocht je nou helemaal geen tuin hebben, vrees niet! Ook voor jou is er dan nog steeds manier om je eigen moestuintje te kunnen maken. Echter vergt dit iets meer creativiteit. Je kunt bijvoorbeeld je vensterbanken omtoveren tot een waar moestuinparadijs. Zet er kweekbakken neer en je kan aan de slag. Wel moet je er nu rekening mee houden dat de plantjes niet te groot mogen worden, anders groeien ze namelijk niet. Een andere oplossing zou zijn om een houten ladder voor je raam te zetten. Dan kan je op de planken verschillende potten neerzetten waar gewassen hun ding in kunnen doen. De vuistregel voor een goed plekje in huis luidt als volgt: schijnt de zon erop? Ja? Dan kan je er moestuinieren! Simpeler kan het niet. Het is ook nog eens een leuke toevoeging aan het interieur. Groene plantjes zorgen namelijk voor blije stofjes in je hoofd. Als je dan s’ ochtends wakker wordt en even kan kijken bij je plantjes dan zal je dag nog frisser van start kunnen gaan,

Kijk hier hoe Ikea jou een handje helpt voor je eigen binnen tuintje:

Hoofdstuk 3: Moestuinmaatjes (plant en pesticiden)

Bloemen, planten en insecten zijn perfecte samenwerkers. De een kan niet zonder de ander. Met behulp van de moestuinmaatjes kan je precies zien hoe de natuur samen werkt. In je eerste moestuintje is het belangrijk dat je genoeg rekening houdt met de voordelen die de natuur kan brengen. De juiste insecten aantrekken kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat jouw plantje heel goed gaat groeien. Daarom staan er hier een aantal moestuinmaatjes die makkelijk bij elkaar geplaatst kunnen worden:

Pluksla – Klaproos

Sla heeft vaak last van bladluis. Deze kleine beestjes smullen van de blaadjes, waardoor jij er geen hap meer van kan nemen. De natuurlijke vijand van bladluis zijn lieveheersbeestjes. En laten die nou net enorm veel van klaproos houden. Door klaproos bij de sla te laten groeien zijn er genoeg lieveheersbeestjes in het front om je sla te beschermen.

Spinazie – koriander

Ook spinazie en koriander zijn echte moestuinmaatjes. Spinazie heeft – net als sla – last van luis. Bloeiende Koriander trekken weekschildkevers aan. De weekschildkever zitten vaak met honderden op Koriander. Dit is goed voor de spinazie, omdat deze keversoort wel een hapje luis lust. Hierdoor zijn ze dus perfect om jouw spinazie te beschermen.

Wortel – bieslook

Wortels hebben als vervelende puist de wortelvlieg. Deze vlieg legt eitjes onderaan de bladeren van de wortel. De larven die uit deze eitjes komen hebben daarna een waar buffet op jouw wortelen. Gelukkig heeft bieslook van nature een erg sterke geur. Hierdoor beschermt het de wortel tegen de wortelvlieg. De vlieg kan namelijk niet goed tegen de geur en zal daarom ook een andere plant aanvallen. Daarbij trekt bieslook ook nog eens met hun paarse stengels bijen aan. Hierdoor wordt je moestuin ook nog eens goed bestuift.

Natuurlijke pesticiden zorgen dus goed voor de plant. Insecten kunnen gebruikt worden als natuurlijke bestrijders of als bestuivers. Verschillende planten kunnen daarmee worden ingezet om elkaar te helpen. Hierdoor is jouw moestuintje onverslaanbaar. Een onaangevreten stukje groente ziet er namelijk net wat lekkerder uit op je bord.

Mocht je nog niet genoeg gemotiveerd zijn om jouw moestuintje “in oorlog” te zetten met vervelende pesticiden? Luister dan hier deze Spotify Playlist om in een echte vechtersbui te komen:

Hoofdstuk 4: De stappen naar het eerste plantje

Het makkelijkste eerste moestuinplantje is de tuinboon. Tuinboontjes ontkiemen al bij temperaturen vanaf 5 graden Celsius. Hierdoor zijn de dus geschikt voor zowel binnen- als buitentuintjes. Voordat je kan beginnen aan je eerste plantje moet er genoeg voorbereiding gedaan zijn. Je wil immers wel dat het plantje comfortabel zijn eerste adem doet.

Allereerst is de locatie belangrijk. Voor een groot raam, op een plek met veel zon of binnen in de kas. Het tuinboontje groeit het snelst naarmate het lekker warm is. Voordat je überhaupt kan beginnen aan het groeien van een boontje moet je ze eerst ontkiemen. Daarna zet je de volgende 5 stappen:

Stap 1:

Om een tuinboontje te laten ontkiemen laat je ze eerst een nacht voorweken in water. De huid wordt hierdoor lekker zacht waardoor het boontje sneller kan kiemen.

Stap 2:
Zaai de zaadjes in aparte potjes en leg deze op de vensterbank. Het is belangrijk dat het boontje net zo diep in de grond wordt gestopt als dat ze groot is.

Stap 3:

Tuinboontjes hebben vaak last van zwarte bonenluis. Om ervoor te zorgen dat je boontje geen slachtoffer wordt van de luis moet je het boontje vroeg zaaien. Als je ze in de tuin wil zaaien is het beste moment om dit in oktober of november te doen. Als je geen tuin hebt en ze binnen wilt laten groeien, dan kan dit het hele jaar door. Let er dan wel op dat het boontje bij een raam staat.

Stap 4:

Geduld… je boontje heeft ongeveer 1 tot 2 weken nodig om te ontkiemen. Daarna zullen de eerste topjes naar boven komen. Het duurt ongeveer 6 maanden voordat je boontje geoogst kan worden. Als je ze dan in Oktober in de grond hebt gestopt dan mag je in mei gaan oogsten!

Stap 5:

Het oogsten doe je door de peul van de stengel te trekken. Je kan meerdere keren van de plant oogsten. Hierdoor kan je meerdere keren smullen van jouw privé bonenstaakje.

Mocht je na je eerste boontje nog meer willen planten? Pokon legt je uit welke plantjes echt niet te missen zijn in jouw moestuintje. Kijk hier de video:

Hoofdstuk 5: Het leven van een moestuinierder

Jet (42)  is al 15 jaar een actieve moestuinierder. Elke dag staat zij te wroeten in de grond om de plantjes zo goed mogelijk te laten groeien. Jet heeft als unieke moestuinierder een moestuin, kas en binnen-moestuin. Regelmatig staan eigen gewassen op het menu. Jet zal kort vertellen hoe het moestuinieren haar leven heeft veranderd. Ook vertelt ze kort hoe je zelf het beste kan beginnen.

Waarom ben je begonnen aan moestuinieren?
“Ik wilde vooral een nieuwe hobby. Eerst begon ik met een kleine plastic bak die ik op mijn vensterbank kon zetten. Daar groeide ik dan sla en boontjes in. Uiteindelijk werden die te groot voor de bak dus moesten ze naar buiten. Toen heb ik dus de schep in de grond gezet en is mijn eerste echte moestuintje van start gegaan. Het is vooral erg leuk om je eigen gewassen te laten groeien. Ik kan zelf zien wat er op mijn bord terecht komt. Daarbij is het ook nog eens hartstikke gezond”.

Hoe ziet jouw dag met moestuinieren eruit?

“S’ochtends als ik wakker word dan loop ik als eerste even naar de tuin. De plantjes moeten namelijk meteen water hebben. Ook zet ik de kasdeur open om de plantjes in de kas te laten luchten. Dan kijk ik gelijk kort even of er onkruid is. Mocht dat het geval zijn dan trek ik dat eruit. Daarna gaat mijn dag eigenlijk echt pas van start.

Als ik vrij ben in de middag dan kijk ik of de plantjes al groot genoeg zijn om te oogsten. Op het moment heb ik bijvoorbeeld tomatenplanten die bijna rijpe tomaten hebben. Die moeten dan natuurlijk wel op tijd geoogst worden. Dat is soms nog een hele klus. De stengels van tomaten zijn hartstikke zwaar dus soms heb je er een work-out aan over.

S’avonds voor het slapen gaan dan kijk ik altijd nog even. De kasdeur moet weer dicht en dan kan ik naar bed”.

Hoe kan een beginner het beste aan een moestuintje beginnen?

“Ik zou zeggen: begin gewoon. Natuurlijk is het handig om van tevoren even op te zoeken hoe je verschillende planten het best kan verzorgen, maar ga er maar van uit dat het de eerste twee keer niet lukt zoals je had gehoopt. Ik heb meerdere keren gehad dat mijn courgette of wortels gewoon niet op wilde komen. Soms dan moet je dat dan gewoon laten. Niet alle plantjes willen meteen lukken. Oefening baart kunst! Een ander goed plantje om mee te beginnen is de tuinboon, aardbei of cherry tomaatjes. Deze zijn niet alleen erg leuk om te zien groeien, maar smaken ook nog eens het lekkerste.”

Veel anderen hebben net als Jet een moestuintje. Wil je kijken hoe de opa van Don zijn moestuintje onderhoudt? Check dan deze video:

Hoofdstuk 6: Moestuinrecepten

Nu dat je een tuintje hebt laten groeien van zaad naar plant is het tijd om wat te gaan doen met de plantjes. Wist je dat er een heleboel recepten zijn die gemaakt kan worden met ingrediënten uit eigen tuin? Voor jou zijn er hier de drie lekkerste moestuinrecepten!

1. Pokébowl met sugarsnaps en erwtjes

Pokébowl met sugarsnaps en erwtjes is de perfecte maaltijd om bijvoorbeeld mee te nemen. Het is geschikt als stevige lunch of avondeten. Mocht je een keer snel weg moeten maar weet je niet wat je moet eten? Dan is dit recept een echte ‘must’.

Voor 4 personen:

Sushirijst

1 Avocado

Sojabonen 200 gram

Uit de moestuin:

Sugarsnaps 250 gram

2 grote uien

Doperwten 200 gram

Radijsjes

Bereidingswijze:
Maak de sushirijst klaar volgens de verpakking. Snijdt de avocado in kleine blokjes en stop dit in een kom. Snij de ui tot kleine schijfjes. Stoom vervolgens de sojabonen en de doperwten. tot dat ze lekker zacht zijn. Bak daarna de sugarsnaps en de ui goudbruin. Als laatste kan je de radijsjes nog dun snijden en toevoegen aan de kom.

Voeg alle ingrediënten in een grote kom. Voeg wat sojasaus bij en smullen maar!

2. Courgettepannenkoekjes

Wanneer je je eigen moestuintje hebt dan zul je merken hoe groot courgettes kunnen groeien. Dan moet er natuurlijk wel een lekker recept zijn om ermee te maken. Dit recept is wel wat moeilijker en vergt dus ook meer voorbereiding, maar dat kan jij! Courgettepannenkoekjes zijn vooral lekker als bijgerecht of als lunch.

Voor 4 personen:

Zout

Peper

Fijngehakte dragon
2 eetlepels bloem
ei
olijfolie of boter

Uit de moestuin:
1 grote of 2 kleine courgettes

1 grote aardappel

Voorbereiding:

Rasp de courgette. Verwijder eerst het binnenste deel met de pitjes. Zorg dat je 500 gram geraspte courgette hebt. Stop de geraspte courgette in een vergiet en strooi er zout overheen. Laat de courgette daarna een halfuur staan. Na het halfuur spoel je de courgette af met water. Knijp het uit in een theedoek.

Bereidingswijze:
Doe de geraspte courgette in een kom. Schil de aardappel en rasp ook deze grondig boven de kom. Het is belangrijk dat het vocht van de aardappel ook bij het mengsel komt. Schep de bloem en dragon door het mengsel. Breng het op smaak met zout en peper. Roer daarna het ei erdoorheen.

Verwarm in een grote koekenpan op hoog vuur een scheut olijfolie. Doe voor elke pannenkoek een eetlepel beslag in de pan en druk dit geleidelijk plat met een spatel. De doorsnee moet ongeveer 5 centimeter zijn. Een pannenkoekje wordt in ongeveer 3 minuten goudbruin. Dan zijn ze klaar.

Eet smakelijk!

3. Bietensoep

Een lekker soepje mag natuurlijk niet ontbreken in deze lijst. Bieten zijn groentes die bijna het hele jaar door in jouw tuintje kunnen groeien. Bietensoep mag dan ook zeker een keer gemaakt worden!

Voor 4 personen:
1 liter bouillon
4 eieren, hardgekookt
200 gram zure room
Peper en zout naar smaak

Uit de moestuin:
400 gram bieten
2 eetlepels fijngehakte bieslook
1 eetlepel fijngehakte dille
1 geschilde komkommer

Bereidingswijze:
Bietjes eerst schoonboenen. Kook ze daarna tot ze gaar zijn. Dit duurt ongeveer 30 minuten. Pel de bietjes en snij ze in blokjes. Houd een deel apart en meng en pureer de rest met de bouillon. Laat het 10 minuten zachtjes koken. Voeg de room, geschilde komkommer (in kleine blokjes) en de kruiden aan de soep toe. Halveer de eieren, zodat er op ieder bord een half ei ligt om de soep overheen te gieten.

Eet smakelijk!

Meer recepten  uitproberen? Kijk dan op: https://www.smulweb.nl/recepten/moestuin. Hier vind je namelijk de lekkerste recepten om met je eigen groentes te maken.

Hoofdstuk 7: The afterparty

Mocht je nog meer willen weten over moestuinieren? Dit hoofdstuk richt zich volledig op ‘the afterparty’, zodat jij nog meer te weten kan komen over je nieuwe hobby.

Om je nog wat meer te inspireren staan hier een paar video’s:
1. Moestuin tour:

2. Voorkom 5 meest gemaakte beginners fouten:
3. Moestuin voor potten en bakken:

Mocht je deze maand al van start willen gaan met moestuinieren? Eco Moestuin legt je uit welke groentes je allemaal nog kan kweken in Juni!

 

Mocht je nou echt willen beginnen met een moestuin maar heb je geen idee wat voor spullen je zou moeten halen? De moestuinwinkel heeft  echt alles voor elke soort moestuin. Ook hebben zij een beginners pakket om met een vliegende start je moestuintje te maken. https://demoestuinwinkel.nl/?gclid=Cj0KCQjw-pCVBhCFARIsAGMxhAeXS0LzOts9Pb12yb57bwWG5CqcYfzwhA1kZfHGvEIpJ2K_fDWCezcaAqDtEALw_wcB

Ter inspiratie of gewoon voor de lol zou je ook eens bij gemeenschapstuintjes kunnen kijken. Amsterdam heeft bijvoorbeeld de Hortus Botanicus. Hier kan je omringd door natuur gezellig zitten en eten. Een echte aanrader voor de (moes)tuinliefhebber: https://www.dehortus.nl/