Het is tegenwoordig niet meer weg te denken uit de media of uit gespreksonderwerpen onder vrouwen; seksueel overschrijdend gedrag. Wat niet heel gek is, want 1 op de 3 vrouwen komt wel is in aanraking met intimidatie op straat en 1 op de 8 is ooit verkracht. Dit betekent dat meerdere vrouwen in jouw omgeving hiermee zitten. Dit zijn geen normale cijfers te noemen. Het is ook niet duidelijk voor (jonge) vrouwen waar zij recht op hebben. Wanneer gaat het te ver en kunnen zij er wat van zeggen?

The truth

‘’Hij was een goede vriend van een vriendin van mij toen ik 17 was. Hij had blauwe ogen, blonde haren strak naar achter gekamd en hij was erg lang. Hij was bijna te mooi om waar te zijn. Ook al zagen we elkaar niet vaak en kende we elkaar niet goed, hij had mij toch meegevraagd naar zijn eind bal. Wat voor mijn idee raar was, ik was echt geen meisje-meisje en zijn ex was dat bijvoorbeeld wel. Maar waarom zou ik niet meegaan? Ik zou daarna bij hem blijven slapen en de volgende ochtend snel naar werk gaan.

Het feest was écht in het gat van Nederland. Ik kende alleen hem en zijn ex-vriendin. Maar verder dan dat kwam ik niet. Eenmaal binnen gingen we al snel aan het bier. Ik kende toch niemand dus ging maar aan de alcohol. ‘’Ik ga even iedereen gedag zeggen, blijf jij maar hier’’, zei hij. En weg was hij en daarna nergens meer te bekennen. Soms kwam hij dan even langs met een biertje, maar drie seconden later en ik was weer alleen.

Na een aantal uur ben ik maar gaan zoeken. Hij stond erg intiem met zijn ex toen ik ze vond. Maar het boeide mij niet meer. Ik wilde gewoon in bed gaan liggen en hierna deze gozer niet meer zien. Ik was zo lam dat ik amper kon lopen. Gelukkig snapte hij wel dat ik in deze staat al snel naar huis wilde, dus daar gingen we ook heen.

Eenmaal bij hem thuis deed hij mijn kleding uit om vervolgens in bed te gaan liggen. Ik was niet meer op aarde te bekennen. Ik was zo dronken dat ik weg sukkelde in slaap en dan soms een glimp mee kreeg van wat hij deed bij mij. Dan voelde en proefde ik zijn geslachtsdeel in mijn mond, daarna weer in mij en daarna pijn. En dit ongeveer drie keer die nacht. Niet dat hij mij wakker maakte, maar hij deed gewoon wat hij zelf wou.

Na deze hele voorval heb ik hem nooit meer gezien. Zijn pa had mij de volgende dag afgezet op werk en verder heb ik nooit meer wat gehoord. Hij ook niet van mij. Ik heb er toen veel over nagedacht of het aan mij lag. Heb ik hem uitgelokt? Was ik begonnen? Maar naarmate ik ouder werd ben ik gaan beseffen dat het niet aan mij lag. Hij zag een kans en nam die zonder af te wegen of dit wel kon. Of beter gezegd hij zag de kans, nam het en het boeide hem niet wat de consequentie was. Ik heb nooit aangifte gedaan omdat ik dacht dat het aan mij lag en vooral omdat ik zo dronken was. Wist ik wel de hele waarheid of verzon ik er van alles bij?

Nu weet ik wel beter. Ik weet wat kan en wat niet kan en dit kon duidelijk niet. Ik zou aan ieder persoon met een piemel willen zeggen: ‘’Je hebt geen idee hoeveel schade je aanricht bij een persoon voor de rest van hun leven.’’ En voor de vrouwen: ‘’Doe je mond open en vertel het aan iemand die je vertrouwt. Er zijn genoeg hulplijnen die hulp bieden. Maar wij krijgen geen recht als we ons mond houden, zo houden we elkaar veilig.’’

Dit is een podcast aflevering van Seks, Relaties en Liefdes! Hier wordt een interview gedaan met een pleger van seksueel overschrijdend gedrag:

Verschillende vormen

Er zijn veel vormen van intimidatie zoals: verbaal, online, chantage, seksuele intimidatie, psychologisch en werkgericht als in baas tegenover werknemer. Maar dat niet alleen, intimidatie kan ook gebeuren op verschillende plekken als op de werkvloer, thuis, in je relatie of op straat. Hier komt alles op een rijtje:

• Verbaal, denk hier aan seksueel getinte opmerkingen, grappen, intieme vragen stellen of toespelingen. Er is ook non-verbale intimidatie als bijvoorbeeld staren, seksueel gerichte gebaren of het tonen van seksueel getinte of pornografische afbeeldingen (ook via mail, WhatsApp of sms) dus online. Dan komt er nog fysiek bij kijken als vastpakken, arm om de schouder leggen, ‘knijpen’, kussen, de doorgang expres versperren, aanranding en verkrachting.
• Manipulatie is ongeveer hetzelfde als psychologisch. Je hebt het eigenlijk niet door want het gebeurt op een subtiele, misleidende manier waar iemand doelgericht aftast hoe hij macht over jou kan krijgen. Diegene is charmant, belooft veel en handelt vanuit jouw belang, precies hetzelfde wat een loverboy doet. Maar kan ook liegen, vertelt indrukwekkende verhalen, prijst je de hemel in om vervolgens je te kunnen afblaffen of te kwetsen.
• Emotionele chantage is een vorm van manipulatie. Daarbij word je dus gestraft als je dus niet doet wat die persoon wilt. Het is een soort dreigement. Dan wordt er ingespeeld op je zwakke plekken en legt diegene het probleem keer op keer bij jou.
• Intimidatie is heel heftig. Hierbij wordt geprobeerd je gedrag te beïnvloeden door doelbewust je voor schut te zetten, af te schrikken, bang te maken, in verwarring of verlegenheid te brengen. Het kan ook openlijk gebeuren, bijvoorbeeld door je te beschuldigen, lichamelijk geweld, reputatieschade, straf of zelfs ontslag. Dit gaat gepaard met explosief communiceren (schreeuwen, roepen, schelden) of zelfs door te gooien met spullen. Machtpositie hoort hier ook bij, dus iemand die zijn positie op werk gebruikt om jou te laten doen wat die wil.

‘Cat calling’ is een nieuwe term onder intimidatie. Hier word je bijvoorbeeld nagefloten of nageroepen op straat. Het gaat dan vaak over seksueel getinte opmerkingen of ongevraagde complimenten (over het lichaam). Waarschijnlijk ken je de bangalijstjes van de middelbare school nog wel of wat nu veel in het nieuws is slut-shaming en victim blaming. Dit zijn termen die nog niet bespreekbaar worden gemaakt thuis of op scholen, maar wel belangrijk zijn om te weten.

 

De werkelijkheid

Je hebt vast door dat er veel vormen zij van intimidatie, daarom zijn de cijfers ook uiteenlopend. Volgens het CBS zijn er jaarlijks 100.000 slachtoffers van aanranding, verkrachting en/of misbruik. Daarvan is 90 procent vrouw en 10 procent man. Als fysieke seksuele intimidatie zoals ongewenste aanrakingen meegeteld wordt dan ligt het nog hoger. Van de bevolking die 16 jaar en ouder is, is 3 procent de afgelopen 12 maanden slachtoffer geweest van enige vorm van fysiek seksueel geweld. Bij niet-fysiek geweld (van staren tot online misbruik) dan ligt het cijfer op 1,6 miljoen personen, wat 11 procent van de bevolking is(!) Het valt op dat intimidatie bij vrouwen hoger ligt dan bij mannen: 15% tegen 7%. Van de vrouwen is er maar liefst 11% met niet-fysieke seksuele intimidatie te zijn geconfronteerd en online 7%.

Over het algemeen wordt vastgesteld dat 1 op de 8 vrouwen en 1 op de 25 mannen ooit is verkracht. De cijfers van 2019 en 2020 is bijna verdubbeld ten opzichte van 2015. Van 1265 geregistreerde verkrachtingen naar 2010. Er wordt ervan uitgegaan dat het daadwerkelijke aantal veel hoger ligt, omdat niet iedereen zich meldt bij de politie. Bij aanrandingen lijkt het vooruit te gaan op voorgaande jaren. In 2015 was het 1720 en in 2020 was het 1925, terwijl de jaren ervoor al dik boven de 2200 lagen.

Een artikel waar een psycholoog vertelt over ‘’educate your son’’.

Wetten en regels

Het bestraffen van zulke incidenten blijft heel erg lastig. Dit komt omdat er een vage lijn is in sommige gevallen. Wanneer heeft iemand wel ja of nee gezegd tegen seks? Is het wel duidelijk geweest? Liegt een van de twee? In het geval van Lynn van den Noord is het verkeerd gegaan. Zij had aangifte gedaan van seksueel geweld tegen een jongen met wie zij later naar huis was gegaan na een feestje. Daar plaatste hij haar in een dwangpositie die ernstig genoeg was om zijn acties te definiëren als aanranding of zelfs verkrachting. De beklaagde werd vrijgesproken wegens onvoldoende bewijs. Hij ontkende ooit dwang te hebben gebruikt.

Er ligt sinds mei 2022 een wetvoorstel klaar als het gaat om seksuele misdrijven. Het kabinet wil seksuele misdrijven en slachtoffers van zedendelicten beter beschermen. Daarom is er een wetsvoorstel gemaakt om te verduidelijken wat strafbaar is en meer seksuele misdrijven strafbaar stellen.

Nu wordt ook strafbaar:

• Naast het al bestrafte gedrag, maakt de nieuwe wet het ook strafbaar om tegen zijn of haar wil seksueel contact te hebben met iemand. Je wordt gestraft als je weet of had moeten weten dat de andere partij dit niet wilde;
• Offline en online seksuele intimidatie;
• Volwassenen die seksueel expliciete berichten sturen (sexchat) naar kinderen onder de 16 jaar.

Om verkrachting of geweld te bewijzen, is het niet langer nodig om dwang, geweld of bedreigingen te bewijzen. Als het duidelijk is dat de ander geen seks wil en toch heeft doorgezet. Als er sprake is van dwang, geweld of bedreiging, kan dit leiden tot zwaardere straffen. De persoon die de seksuele ontmoeting aanvraagt, moet er zeker van zijn dat de andere persoon hetzelfde wil. Als het onduidelijk is, moet hij duidelijkheid zoeken. De wet stelt voor om de maximumstraffen voor sommige zedenmisdrijven te verhogen. Bijvoorbeeld als het gaat om seksueel misbruik van kinderen en kwetsbare groepen.

Slachtoffers kunnen straks in meer gevallen aangifte doen dan nu het geval is. Op dit moment is de strafrechtelijke norm bij mishandeling of verkrachting soms te hoog. Het is niet altijd mogelijk om te bewijzen dat iemand werd gedwongen tot seks. Soms zal het slachtoffer verstijven of bevriezen. In de nieuwe wet zijn ze beter beschermd.

Bron: Minister van Justitie en Veiligheid 

Bekend in de media

Sinds de BOOS aflevering online kwam op 20 januari 2022 is het niet meer weg te denken uit de media, maar ook niet onder ons mensen. De vrouw heeft sinds het begin van het tijdperk van de mens al weinig recht. Nu is dit niet meer te vergelijken met héél vroeger, maar er zijn nog steeds invloeden. Als het gaat over het vrouwenlichaam ligt daar nog een groot discussiepuntje. Maar er is een duidelijke opstand te zien en niet alleen in Nederland. Er komen verschillende sectoren naar buiten die bepaalde incidenten rapporteren. Zoals in media land, niet alleen bij ‘The voice of Holland’, maar ook verschillende actrices die in Hollywood zijn aangerand door regisseurs of producenten bijvoorbeeld.

‘’Angela’’ is sinds 2018 ook in de horeca een signaalwoord voor vrouwen die worden lastige gevallen in de horeca. Dit signaalwoord werd in de media opgenomen en verspreid om vrouwen op de hoogte te stellen. Wanneer het personeel dit te horen krijgt wordt er direct actie ondernomen. De vrouw kan via de achterdeur naar buiten en een taxi krijgen of de persoon in kwestie kan uit de horecagelegenheid worden gezet. Dit fenomeen is overgevlogen van Engeland en Frankrijk waar het al veel wordt gebruikt.

Verder is er sinds mei 2022 in Spanje een wet ingegaan waar er wederzijds consent nodig is om seks met elkaar te hebben. Is dit niet uitgewisseld, is er automatisch sprake van seksueel geweld of seksuele intimidatie. De aanleiding voor deze wetswijziging was een groepsverkrachtingszaak in 2018 waar vijf mannen terecht stonden. Doordat ze het hele voorval hadden gefilmd konden zij in hun verdediging laten zien dat de achttienjarige vrouw geen verzet toonde. Hierdoor heeft de rechter hun veroordeeld op seksueel misbruik en niet op verkrachting. Daarna kwamen er felle protesten. In landen als Zweden en Engeland bestaat deze wet al langer, maar ook onze buurlanden België en Duitsland hebben dit doorgevoerd.

Niet veel landen zijn zo ver als Spanje en Zweden als het gaat om wetten voor vrouwen en misbruik. In de VS is er een lange strijd gaande voor de abortuswet. In de staten waar de republikeinen de meeste macht hebben, liggen al wetvoorstellen klaar om de abortuswet uit het raam te gooien. Voor toekomstige vrouwen die te maken krijgen met seksueel misbruik en verkrachting is dit niet gunstig. Hierdoor zijn ze verplicht het kind te houden.

Stappenplan & Tips

Wat te doen als het jou overkomt?
Stap 1: Zoek een vertrouwenspersoon. Het maakt niet uit wie of waar, als het maar iemand is die je vertrouwd, kan helpen en je veilig laat voelen. Zoek samen uit wat de beste oplossing is en wat de volgende stappen kunnen zijn.
Stap 2: Veel praten. Dit is waarschijnlijk het moeilijkste om te doen, maar als je het wil verwerken moet je er veel over praten. Dan niet tegen iemand in je omgeving, maar iemand die gespecialiseerd is op dit gebied als een psycholoog of iemand van een instantie als Slachtofferhulp.
Stap 3: Vertel het de politie. De enige die wat aan de situatie kan veranderen ben jijzelf, maar hiervoor heb je wel hulp nodig. De politie kan je helpen aangifte te doen en het proces verder met je uitstippelen, hier krijg je voldoende begeleiding bij. Het heft ligt uiteindelijk in jouw handen.

Wat te doen als je het ziet gebeuren?
Stap 1: Observeer goed of het écht zo is. Om met een valse beschuldiging naar de persoon toe te gaan is niet acceptabel. Dus weet er zeker van wat je hebt gezien, desnoods maak je een foto of video van de situatie die je hebt gezien.
Stap 2: Bedenk wie de juiste persoon is om in te schakelen. Is het op de werkvloer? Dan de leidinggevende of een collega die dichtbij staat. In sommige situaties zou je er alleen voor staan, zoals op straat. Schakel dan verstandig de politie in, die kunnen er altijd een rapport van maken.
Stap 3: Let op gedrag en kenmerken van fysiek geweld. Hiermee wordt bedoeld: blauwe plekken op het lichaam en gezicht, verwondingen als snijwonden enzovoort.
Stap 4: Het gaat hier niet om jou, maar om iemand anders. Denk altijd in het belang van die persoon en zet jezelf niet in situaties waar het jou ook zou kunnen gebeuren. Trek dus tijdig aan de bel!

Meer weten of hulp nodig?

Hulplijnen:
Slachtofferhulp Nederland – 0900 9999 001
Centrum Seksueel Geweld – 0800 0188
Fier – 088 208 0000

Websites:
Slachtofferhulp
Centrum Seksueel Geweld
Fier Expertise en Behandelcentrum
Meldknop

Passende informatie voor verschillende situaties:
https://www.helpwanted.nl/
https://scharlakenkoord.nl/nl/beware-of-loverboys
https://slachtofferwijzer.nl/

Een aflevering van Seks, Relaties en Liefdes! Hier wordt meer aandacht gegeven aan het onderwerp seksueel overschrijdend gedrag en hoe je kan helen: