Nieuwsgierig naar tantra
~
Een ontdekkingsreis
Hoewel tantra gaat over bewustwording en de verbinding met jezelf en je omgeving, kennen we het voornamelijk als urenlang seksen zonder penetratie of orgasme. Ook wanneer ik het online opzoek krijg ik vele hits en boekentips over tantrische seks. Dat is jammer, want het helpt je met vele andere dingen dan een fijn seksleven. Zelf heb ik vaak het gevoel alsof ik verdoofd ben, dat alles aan me voorbij trekt en ik voel me vaak lusteloos. Het enige wat ik wel voel, is stress. Een aantal jaar geleden kwam ik in aanraking met iemand die veel wist over tantra en mij uitnodigde voor een oefening. Er kwamen veel emoties bij mij los en ik merkte dat ik er baat bij had. Toch heb ik er daarna nooit meer iets mee gedaan, maar het sprong wel zo nu en dan op in mijn gedachten. Tijd voor een basiscursus tantra!
1. Ontspannen
Een stressvolle dag op werk, een agenda vol deadlines en een fotoboek van een jaar geleden dat nog steeds afgemaakt moet worden. Je kent het wel. Ik weet dat ik tijd moet inplannen om te ontspannen en sinds een jaar neem ik in de avond ook bewust vrij van al mijn verplichtingen. Ik dwing mezelf om op de bank te zitten en een serie te kijken. Na een kwartier merk ik dat ik mijn schouders al de hele tijd aanspan. Ik schud ze los, laat ze hangen en kijk verder. Een paar minuten later voel ik de frons in mijn voorhoofd, terwijl de serie echt niet moeilijk te volgen is, en mijn aangespannen kaken. Ik laat alles weer los en probeer ontspannen te kijken. Even later merk ik dat ik mijn voeten naar mijn schenen trek, waardoor ook mijn onderbenen op spanning staan. Zo gaat het elke keer.
Omdat ik toch wat scepsis voel, wil ik niet een peperdure workshop tantra volgen met allemaal mensen die ik niet ken. Ik vond een online cursus die de basis van tantra uitlegt en hier verschillende geleide meditaties en oefeningen aanreikt. Een van de eerste lessen gaat over ontspanning. Zoals ik al zei, gaat tantra over bewustwording. Je moet je er dan ook bewust van worden dat je een keuze hebt. Er is tijd zat, als je zelf maar prioriteiten stelt. Je kunt dus kiezen om de tijd te nemen om te ontspannen. In mijn geval, moet ik dat ontspannen nog wel wat beter onder de knie krijgen. Tantra leert je te kiezen voor innerlijke motieven, zoals geluk, in plaats van de externe motieven zoals geld.
De oefening klonk simpel: zet een rustig muziekje aan, ga rustig zitten of liggen, doe je ogen dicht en beweeg niets. De eerste sessie duurde vijf minuten. Ik dacht: appeltje eitje. Ik ging zitten op mijn vloerkleed, sloot mijn ogen en luisterde naar de muziek. Ik kreeg jeuk en krabde aan mijn hoofd. Maar je mocht niet bewegen, oeps. Even later merkte ik dat ik met mijn hoofd ging draaien. O ja, ik mocht niet bewegen! Ondertussen gingen er weer allerlei gedachten door mijn hoofd en mijn voeten begonnen te slapen. De vijf minuten waren voorbij, maar ontspannen? Nee, hoor.
Vervolgens was er een muziekje van tien minuten. Ik ging liggen op de bank en probeerde deze keer de gedachten er te laten zijn, maar er niets mee te doen. Nee, ik hoef nu niet te plassen en de planten gaan ook niet spontaan dood als ik ze nu geen water geef. De tien minuten gingen vlug voorbij en ik voelde me echt even ontspannen. Veel heb je hier dus niet voor nodig. Ik raakte helemaal in de stemming en dook mijn oude wierook op die ik van vorige huisgenoten niet mocht aansteken, ‘omdat het stinkt’.
Dus creëer een fijne, rustige omgeving (met of zonder wierook) en luister naar wat muziek. Er zijn ontzettend veel tantra afspeellijsten te vinden, maar op de meeste staat een vrouw in lingerie of er staat iets met ‘sensueel’ in de titel. Daar knap ik persoonlijk gelijk op af, want dat is niet waar ik naar op zoek ben. Onderstaand lijstje is erg fijn en je kunt natuurlijk stoppen met de oefening wanneer je maar wil. Muziek is niet verplicht, maar mij helpt het toch om beter te ontspannen.
2. Bewustzijn
zelf·be·wust (bijvoeglijk naamwoord)
1met besef van eigen innerlijke kracht, waarde
Je bewustzijn aanscherpen helpt om te kijken hoe het met je is, wat je voelt, wat je in de weg zit en wat fijn is. Als je bewuster wordt, realiseer je je steeds meer dat alles voorbij gaat, de leuke dingen, maar ook de pijn. Dit is een groot onderdeel, zo niet de essentie van tantra. Tantra is dan ook Sanskriet voor expansie (tan) en bevrijding (tra). Het is een al duizenden jaren oude Indiase filosofie die later verspreid werd over Tibet, China, Nepal en Japan. Later is het ook naar het Westen gekomen en inmiddels bestaan er vele verschillende stromingen, maar de rode draad in alles blijft het zelfbewustzijn, het besef van het eigen bestaan en de beleving van wat er in je geest en lichaam omgaat. Tantrabegeleider Wendy Doeleman beschrijft tantra als volgt: “De essentie van tantra is ja zeggen tegen alles. Tegen alles wat je in jezelf voelt en tegenkomt. In het bewustzijn mag alles waar zijn en de, seksuele, levensenergie kan zo blijven stromen. Tantra werkt dan ook met twee componenten. Met bewustzijn en vitale energie”.
Aanwezig zijn in het hier en nu vind ik best lastig. Hoe vaak het wel niet gebeurt dat mijn gedachten afdwalen en ik zo hele gesprekken, stukken tekst of delen van een film mis. Met deze cursus wil ik groeien in die aanwezigheid en echt voelen. Het gaat dan ook om de balans tussen denken, voelen en zijn. Je zintuigen wakker maken en volledig gebruiken.
Om die zintuigen volledig te gebruiken zijn er een hoop verschillende oefeningen die je kunt doen. Zo kun je voor de spiegel gaan staan en lachen. Probeer steeds meer te lachen en voel elke spier die je hierbij gebruikt. Nu moet ik bekennen dat ik dit zelf niet durfde te doen. Mijn huisgenoten zijn vaak thuis aan het werk en ik wilde hen niet afleiden met minutenlang onverklaarbaar gelach.
Wat je wel op je gemak en zonder gêne kunt doen, is met je ogen dicht iets proeven of ruiken. Ergens aan voelen of naar luisteren is ook een optie natuurlijk. Wanneer je een zintuig uitschakelt, kan een ander zintuig sterker worden. Door iemand je hierbij te laten begeleiden, wordt je nog scherper. Zo heb ik mij geblinddoekt laten voeren door mijn vriendin. Niet hap, slik, weg, maar door rustig te kauwen en het eten door mijn mond te laten gaan probeerde ik heel bewust de smaken tot me te nemen.
Ik weet niet of ik hier veel bewuster van ben geworden. Het is een goede training om smaken te herkennen wanneer bijvoorbeeld een aardbei zich in een kwarkachtige substantie aanbiedt in plaats van de vorm van een aardbei, maar verder kreeg ik al snel de drang om overdreven ‘mmm’ te roepen. Misschien is dit onderdeel iets te speels voor mij en kan ik er daardoor niet van groeien of leren. Dat geeft niet, ik vind het fijn om alles te proberen en te voelen wat werkt.
Om nog wat van mijn scepsis weg te nemen, las ik een aantal artikelen. Ik zocht naar reviews die geen enorm zweefteefgehalte hadden in de hoop gelijkgestemden te vinden en stuitte op een artikel uit het Parool. Hierin vertelt de oprichter van Centrum voor Tantra over zijn bedrijf en vertellen enkele cursisten wat het hen heeft gebracht. Ik kon me goed identificeren met hun ervaringen. Zo vertelt Marie Winter: “Er zijn weleens momenten dat ik me onzeker voel, in een ruzie bijvoorbeeld. Voordat ik met tantra begon, liep ik daar het liefst zo snel mogelijk van weg. Nu durf ik me uit te spreken en kan ik ook ervaren hoe de situatie voor de ander is”. De voorbeelden die zij noemden, stelden mij weer wat gerust. Ik ga hier echt iets aan hebben. Niet te veel geblinddoekt proeven, maar door naar de volgende les.
3. Verlangen
Ik verlang naar een eigen woning, een kat (of twee of drie) en een vast inkomen door een leuke baan na mijn studie. Dat zijn natuurlijk nogal materialistische verlangens en als ik er van een afstand naar kijk, zie ik dat ik eigenlijk verlang naar stabiliteit. Ook komen deze verlangens wel een beetje voort uit angst. Angst dat ik geen goede baan zal vinden en een leven lang in te kleine en te dure huurwoningen zal blijven wonen. In de les wordt vertelt dat er volgens Boeddha twee bewegingen zijn die een mens voortdrijven; weg van iets pijnlijks of naar iets plezierigs. Zo had ik er zelf nog niet over nagedacht. Maar inderdaad, ik laat mijn geluk afhangen van verlangens die ik misschien niet eens kan waarmaken.
Ik volgde een geleide meditatie van 25 minuten. Een rustig muziekje klonk en een stem vertelde mij zo nu en dan wat te doen. Ik mocht weer even rustig ergens gaan zitten of liggen, mijn ogen sluiten en ontspannen. Na een paar minuten moest je je aandacht naar je hart brengen en jezelf afvragen: ‘Waar gaat je verlangen naar uit? Naar verbintenis? Liefde? Geluk? Vraag je dan af of dit werkelijk een diep gevoel hartsverlangen is, iets waar je hele wezen naartoe gaat of heeft dit te maken met angst? Angst voor wat er mist of niet goed zal gaan. Kijk of je deze verlangens een beetje los kunt laten. Kijk of je je aandacht kan vestigen op dingen die je werkelijk innerlijke vreugde brengen. Je verlangens wijzen je stuk voor stuk naar wat je nog in de weg zit op je pad naar helderheid, bevrijding, en geluk.’ De oefening is dus gemakkelijk zelf te doen, maar mocht je het nu toch prettig vinden om een geleide meditatie te doen in plaats van zelf, is deze video erg prettig.
Na de meditatie werd me gevraagd een lijstje te maken met dingen die ik graag zou willen en deze actueel te houden. Dit vond ik toch lastig. Mijn hartverlangens zijn denk ik toch vage begrippen als ‘stabiliteit’ en ‘geluk’, dus schreef ik deze op. Later heb ik hier nog ‘een weekend ontspannen’ bijgeschreven. Ik heb het lijstje naast mijn spiegel naast de deur gehangen, zodat ik er elke dag even aan word herinnerd en ik het kan aanvullen als ik er langs loop. Ik schrijf toch nog ‘een eigen woning’ erbij. En ‘kat’.
4. Chakra’s
Bij het woord ‘chakra’ wil je misschien meteen hard wegrennen. Het woord voelt wellicht wat zweverig aan, maar als je je er een klein beetje in verdiept, blijkt het allemaal vrij logisch. In je lichaam zitten allerlei energiecentra en de zeven belangrijkste zal ik hier noemen.
Het woord chakra betekent wiel in het Sanskriet. Dit houdt in dat deze wielen draaien en lopen, maar als er een chakra geblokkeerd is, dan lopen die wielen vast en kan je energie dus niet goed stromen.
Al deze chakra’s hebben ook hun eigen kleur. Van onder naar boven is dat rood, oranje, geel, groen, lichtblauw, donkerblauw en paars, wit of kleurloos voor de zevende chakra. Edelstenen en kristallen hebben ook energieën, dus voor een goede doorstroming van je energie kun je een edelsteen of kristal met dezelfde kleur als de chakra gebruiken. Een mooi boek hierover is De kracht van kristallen. Het is een eigentijds boek met meer informatie over de werking van verschillende kristallen en hoe je deze kunt gebruiken voor een chakrameditatie.
1e chakra: wortel- of stuitchakra – Muladhara
Deze bevindt zich in je onderlijf, of specifieker, je bekkenbodem en heeft betrekking op de vorming van het stoffelijk lichaam. Dit begint dus al wanneer je nog in de baarmoeder zit en gaat voornamelijk over de ontwikkeling van een baby in het eerste jaar. De baby is gericht op overleving en comfort. Wanneer je het in deze periode lekker warm hebt, genoeg voeding krijgt en je veilig voelt, verankert dit de ziel in het stoffelijk lichaam. Aarding en stabiliteit zijn het belangrijkst. Wanneer er een blokkade rond dit chakra is, kun je je ongewenst en ongemakkelijk voelen, alsof je niet weet hoe jij je plek op aarde moet innemen.
2e chakra: seks- of sacraalchakra – Swadhistana
Deze chakra bevindt zich ter hoogte van je schaambeen. Hierbij draait het om gevoelens en beweging. Het is het centrum van gewaarwording en gevoel, emotie en lust, intimiteit en seksualiteit. Het heeft alles te maken met het recht om te voelen. Blokkades rond dit chakra maken bijvoorbeeld dat je niet echt van seks kunt genieten, of je er juist in overmaat in uitleeft. Het kan ook zo zijn dat je overemotioneel bent of juist slecht kunt voelen.
3e chakra: navelchakra of zonnevlechtchakra – Manipura
De naam is wat verraderlijk, want deze chakra bevindt zich net onder je middenrif. Deze chakra heeft te maken met het gevoel van verantwoordelijkheid, zelfontplooiing en autonomie. Deze chakra stelt je in staat om je eigen individu te worden en los te komen van de mening van je omgeving, zoals familie en vrienden. Blokkades rond dit chakra kunnen ervoor zorgen dat je weinig energie of wilskracht hebt of juist machtsbelust of een controlefreak bent
4e chakra: hartchakra – Anahata
Deze chakra vindt je in het midden van je borst ter hoogte van je hart. Deze chakra heeft te maken met balans en verbondenheid. Als deze chakra blokkadevrij is, ervaar je balans tussen je mannelijke en vrouwelijke kant, tussen lichaam en geest, maar ook in je relaties met anderen. Wanneer hier wel een blokkade op zit, kan het zijn dat je minder goed in staat bent om gezonde relaties aan te gaan, obsessieve liefde ervaren of je juist eenzaam en alleen voelen.
5e chakra: keelchakra – Vishudda
De visuddha bevindt zich in je keel bij je strottenhoofd en heeft te maken met expressie en communicatie. Het zorgt ervoor dat je je goed kunt verwoorden en tegelijkertijd ook goed kunt luisteren. Hierbij gaat het niet alleen om verbale communicatie, maar ook om het aanvoelen van iemands energie. Blokkades rond dit chakra maken bijvoorbeeld dat je je niet goed kunt uitdrukken of te aanwezig bent. Je hoort dan vooral je innerlijke criticus en kan dan ook kritisch zijn op anderen.
6e chakra: 3e oog – Ajna
Achter je voorhoofd, zo tussen je wenkbrauwen, zit de zesde chakra. De Ajna staat voor bewustzijn en oplettendheid. Inzicht, intuïtie en visualisatie zijn belangrijke aspecten. Je kunt goed zelf nadenken, waarnemen zonder dat wat je ziet vertroebeld wordt door algemene interpretaties en overtuigingen. Blokkades zorgen ervoor dat je last hebt van hoofdpijn, angst of depressie maar het kan zich ook uiten in concentratieproblemen of slecht geheugen.
7e chakra: kruinchakra – Sahasrara
Deze chakra bevindt zich ter hoogte van je kruin. Deze staat in relatie met verlichting en spiritualiteit, kennis en inzicht. Niet het soort kennis door te studeren, maar een wijsheid van binnenuit. Wanneer deze chakra geblokkeerd is kun je slecht beslissingen nemen, je depressief of ongelukkig voelen. Ook kun je het gevoel hebben dat je niet in je lijf bent en wegzweeft, als het ware, alsof je niet op aarde thuishoort.
Een chakrameditatie hoeft niet per se met kristallen, het mag ook zonder. Online zijn er onwijs veel geleide chakra meditaties te vinden. Hier is er een van middellange lengte.
5. Seksuele energie
De termen ‘levensenergie’ en ‘seksuele energie’ worden veel door elkaar gebruikt en hebben ook zeker met elkaar te maken, maar dat betekent niet dat tantra alleen maar over seks gaat. Hoewel ik me dan ook liever niet op enkel het seksuele aspect wilde focussen, besefte ik me bij een van de lessen wel dat daar ook een blokkade zit. Ik zal een beeld schetsen, waarschijnlijk herken je het wel: je werkt elke dag nét iets langer dan waar je voor getekend hebt, hebt duizend-en-één deadlines, moet nog een cadeautje regelen voor een familielid, de wasmand puilt al dagen uit maar de wasmachine is telkens in gebruik door een huisgenoot wanneer je thuiskomt en de hond van de buurtkat heeft voor je deur gekakt. Stress. ’s Avonds wil je na de boodschappen, koken en afwassen dat uurtje voordat je naar bed gaat nog even ontspannen, maar de bovenburen hebben een woensdagavondfeestje en je partner probeert je voorzichtig het bed in te lokken. Maar zin? Ho maar. Opgewonden? Totaal niet. Het enige waar ik dan aan denk is alles wat ik nog moet doen en dat ik liever even niets doe. Zeesterren zou nog te veel moeite zijn. Om die stress weg te werken, moet ik natuurlijk met eerdere oefeningen aan de slag, maar soms blijft mijn seksuele energie toch op een laag pitje staan. Soms dacht ik: dat hoort er gewoon bij als je langer met iemand samen bent. Maar de les over het trainen van de pc-spier, leerde mij dat ik mijn seksuele energie kan activeren en deze spier ook een goede basis kan geven.
De pc-spier heet officieel de musculus pubococcygeus en is onderdeel van je bekkenbodem. De spier loopt vanaf je schaambeen naar je stuitje. De pc-spier is voornamelijk verantwoordelijk voor de urinestroom, maar speelt ook een rol bij orgasmes (zowel bij vrouwen als mannen) en bevallingen. Er zijn verschillende technieken om deze spier te trainen, ik zal een paar oefeningen beschrijven die de cursus mij heeft meegegeven.
De eerste optie is door de spier aan te spannen bij het inademen, en los te laten bij het uitademen. Dit doe je twintig keer. Je spant de spier aan door dezelfde beweging te maken als wanneer je je plas ophoudt.
De tweede optie is om de spier langzaam aan te spannen bij het inademen. Adem vijf seconden in en span steeds harder aan. Houdt vervolgens je adem en de spier vier seconden vast en laat dan in acht seconden weer langzaam los bij het uitademen. Dit doe je ook twintig keer. Je kunt meerdere sets per dag doen.
De derde optie is super vlug en best lastig. Span twintig keer een halve seconde aan en laat een halve seconde los. Je kunt het ook op de beat van een muziekje proberen voor de extra motivatie. Én, wat ook fijn is, je kunt dit dus overal doen, want je ziet niet aan de buitenkant dat je je pc-spier traint.
Deze oefening doe je dus alleen, maar geen zin hebben of het onprettig vinden om aangeraakt te worden kan ook dieper zitten. Een oefening die je met je partner of iemand anders kunt doen, is de ja, misschien, stop oefening. Dit gaat over aanraking en grenzen stellen. Om te zien hoe dit werkt kun je de documentaire van Lize Korpershoek Mijn Seks Is Stuk kijken vanaf minuut 22:30. Hier volgt ze een tantraworkshop bij Bliss Your Body. Deze is te zien op NPO, maar ook op YouTube.
6. Geluk
Op de laatste dag volgde ik een les die zich specifiek richtte op geluk. Hier deed ik een inquiry; een onderzoek dat werd beschreven als ‘een uitdaging voor jou om helderheid te krijgen. Helderheid over een bepaald onderwerp, over wat er in jou leeft, maar waar jij je niet of niet helemaal bewust van bent’.
Voor deze inquiry is pen en papier nodig, een muziekje of afspeellijst van om en nabij een halfuur en een comfortabele omgeving. Ik begon me net te ontspannen en toen kwam de vraag: waar wordt jij gelukkig van? Op de een of andere manier kwam deze vraag onverwacht hard binnen en brak ik. Ik begon te huilen en vroeg me af of dat betekent dat ik niet gelukkig ben. Blijkbaar zit er toch een bepaalde onvrede in mij wat betreft geluk. Na enkele minuten werd ik weer rustig en kon ik gaan nadenken over welke dingen mij gelukkig maken. Dit kan natuurlijk voor iedereen iets anders zijn.
Een bos bloemen op tafel, de buurman die zijn hand altijd opsteekt als hij langsloopt, hardlopen in de natuur, het kan allemaal. Vervolgens schrijf je deze dingen op. Als je even niets meer weet, ga je nog eens rustig nadenken. Na het halfuur ga je bij jezelf na of er op dit moment dingen zijn waar je gelukkig van wordt. Ook kun je je afvragen of je kunt onderscheiden wat je echt geluk brengt en welke dingen gewoon leuk zijn. Je hoeft er verder niet over te oordelen, niets is fout.
Na het halfuur keek ik nog eens naar mijn lijstje. 29 dingen. Dat vond ik eigenlijk best veel. Een greep uit mijn lijst: ‘Knuffelen met dieren, dobberen op het water, cadeautjes geven’. Dit zijn niet eens echt lastige dingen, dus ik kan deze geluksmomentjes vrij gemakkelijk organiseren. Een kleine tip is dan ook om deze geluksmomentjes op briefjes te schrijven en in een pot te stoppen. Eens in de zoveel tijd haal je er een briefje uit en kijk je of je dat geluksmoment op dat moment kunt ervaren.
En wil je het helemaal lekker aanpakken? Schrijf het dan op in een fijn notitieboekje die je bijvoorbeeld enkel voor tantra gebruikt, zoals deze.
7. Cursussen
Na de cursus ben ik bij mezelf nagegaan of tantra iets voor mij is. Niet alles viel bij mij in de smaak en waarschijnlijk heb ik nog een hoop te leren en te ontwikkelen. Ik blijf toch nieuwsgierig naar meer en overweeg om ook een workshop te volgen. Heb jij nu ook de smaak te pakken of wil je een cursus toch helemaal zelf ervaren? Hier een aantal instapcursussen op een rij.
Tantra instapcursus van Online Tantra Leren: tien online lessen voor €35,00
Training tantra & seksuele energie via Happinez: tien online lessen voor €69,95
Touch of tantra cursus van Bliss Your Body: zeven online modules voor €99,00
Introductiecursus ‘A Tantra Way of Living’: zes weken een les die online wordt verschaft, deze herhaal je de rest van de week totdat je de nieuwe les krijgt. Kosten: €147,00
Of toch liever nog even niets betalen? Dat kan, elke zes weken is er een open zondagmiddag bij het Centrum voor Tantra waar je ervaringen kunt opdoen met tantra en kennis maakt met een aantal trainers. Of luister de podcast Tantra aan de keukentafel van tantrabegeleider Wendy Doeleman.