Stress. De ene student loopt zijn hele studententijd op eieren, terwijl anderen fluitend door hun studietijd heenkomen. Toch stijgt het aantal studenten met stress fors, want slapen gaat lastig als je je zorgen maakt om de financiën. Een studie kost geld, net zoals eten en huishoudelijke artikelen. De student ervaart druk. Vanuit henzelf, maar ook van de familie of de maatschappij. En diezelfde student moet omgaan met veranderingen. Een andere stad, een ander huis, weg van het bekende. Hen wordt geen tijd gegeven hieraan te wennen.
De verhoogde percentages van studenten met stress komt onder andere door de afschaffing van de studiefinanciering. Sinds 1986 is er een wet actief die studiefinanciering verleent aan studenten. Ondanks de voorwaarden die eraan zijn verbonden, zou het studeren toegankelijker moeten worden voor iedereen, ongeacht het milieu waarin je bent opgegroeid. In 2015 was er een transitieperiode en in 2017 is deze studiefinanciering afgeschaft. Het huidige studentenleenstelsel is ingevoerd, met de belofte dat de kwaliteit van het onderwijs omhoog zou gaan met het geld dat bespaard zou worden. Volgens het internationaal studentenoverleg (ISO) is de overheid de belofte niet nagekomen, maar de negatieve gevolgen die studenten ervaren door het leenstelsel blijven komen.
Nu de studiefinanciering is stopgezet, moet het hoger onderwijs zich meer gaan inzetten om de huidige studiestress onder studenten te voorkomen. Het Trimbos Instituut heeft onderzocht hoe de stress onder studenten zich voordoet en heeft de cijfers naast elkaar gezet. Het aantal studenten dat stress ervaart is sindsdien flink toegenomen. Waar er in het jaar 2012 39 procent van de 5497 ondervraagde studenten stress ervaarde, ligt dat getal nu op 54,26 procent. 25 procent van deze groep ervaart burn-outklachten. Ook hebben studenten meer kans op een burn-out dan gemiddeld werkend Nederland. Dit is namelijk één op de drie studenten. In de werkende bevolking is dit 14,6 procent. Het verschil is dus net geen twintig procent.
Psychische problemen, zoals een burn-out, raken het leven van de student zelf, maar ook de maatschappij. Volgens ISO bedraagt de gemiddelde herstelperiode van een burn-out acht maanden, waarbij de student volledig uit de running is. De financiële schade is groot. Studeren kost gemiddeld 1044 euro per maand, wat neerkomt op 8352 euro wat de student moet betalen zonder hier profijt van te hebben. Ook mist de student inkomsten van een bijbaan, waardoor de schulden nog meer kunnen oplopen. Daarnaast betaalt de student niet zijn gehele studie zelf. De onderwijsinstelling krijgt vanuit het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Opvoeding een vergoeding die op zevenduizend euro per student per jaar ligt. Dit geld komt boven op het eerdergenoemde bedrag wat de student zelf moet betalen. Wanneer een student langer doet over zijn studie dankzij uitval, zal de overheid dus meer moeten betalen voor deze student.
Het hoger onderwijs biedt al mogelijke hulp wanneer een student stress ervaart. De student kan via de onderwijsinstelling in contact komen met een coach of psycholoog die de student weer op weg kan helpen. Nu wordt deze coach of psycholoog slechts door de helft van studenten met stress bezocht. Je zou dus zeggen dat hier nog het een en ander aan winst te behalen is. Toch ligt het in de praktijk anders. Coaches en psychologen kunnen namelijk niet iedere student individueel ondersteunen. Hier hebben zij te weinig tijd voor, omdat er te veel aanmeldingen zijn. De wachtlijst groeit gestaag en studentenhuisartsen hebben overvolle agenda’s met studenten die kampen met dezelfde klachten.
Het hoger onderwijs zou er goed aan doen deze klachten te voorkomen in plaats van het genezen van stress door in het eerste jaar voorlichting te geven. De Stresswegwijzer claimt dat deze voorlichting het beste kan gaan over het omgaan met financiële zorgen, de prestatiedruk en het leren plannen van schoolwerk en het huishouden. Met die voorlichting gun je studenten de tijd en de ruimte om hun kwaliteiten te vergroten en hun moeilijkheden aan te pakken, zonder dat zij hiervoor hun studie moeten pauzeren door te veel stress. Wanneer hier meer tijd voor vrij wordt gemaakt vanuit onderwijsinstellingen is een groot deel van de studenten geholpen zonder dat de situatie eerst moet escaleren.
Dus zorg er vanuit de onderwijsinstelling voor dat studenten kunnen genieten van hun studententijd. Geef hun de tijd en ruimte om zich te ontwikkelen tot volwaardige volwassenen die hun plek in de maatschappij weten te vinden, zonder onnodige obstakels te overwinnen. Daar wordt niet alleen de student, maar ook de maatschappij een stuk gelukkiger van.