Op je achttiende, zeventiende of soms zelfs zestiende kiezen wat je later wil worden. Hoe bereid ik me het beste voor?
Bjorn Rosner – 10/06/2020
Hoofdstuk 1: Help! Ik weet echt niet wat ik wil…
Eigenlijk is het ook onmenselijk om te vragen van een kind. Maar aan de andere kant wil je ook niet dat ouders opleggen wat hun kinderen volgens hun zouden moeten worden. Ik weet nog goed dat ik voor het moment stond om te gaan kiezen. Wilde ik journalist worden? Of sportmanager? Ik koos voor dat tweede, maar ben nu freelance-sportjournalist, mag gaan afstuderen bij NOS Studio Sport en hoop daar mijn leven lang te mogen blijven. Aardig goed uitgepakt, al zeg ik het zelf. Een vriend van mij twijfelde tussen fysiotherapie en technische bedrijfskunde. Hij koos voor fysiotherapie, stopte na een jaar en ging toen technische bedrijfskunde studeren. Stopte daar vervolgens ook mee, ging een jaar reizen, is nu 21 en weet nog steeds niet wat hij wil. Erg? Nee. Frustrerend? Enorm.
Maar ja, hoe los je dat dan op? Je moet je realiseren dat we boffen met het systeem in Nederland. Lang niet overal is het zo goed geregeld. En het feit dat er zo ontzettend veel keuze is biedt ook veel mogelijkheden. Voor iedereen is er uiteindelijk wel iéts wat in zijn/haar straatje past. Het beste wat we kunnen doen is nieuwe studenten zo goed mogelijk voorbereiden voor de tijd die komen gaat. En dat begint met het kiezen van de juiste studie. Vergeet Studiekeuze123, vergeet Studiekeuzecheck.nl en alle andere ‘hulpmiddelen’ bij het maken van een keuze. Alle testen zeggen wat anders en brengen je alleen maar in de war. Ik zou volgens studiekeuze123 het leger in moeten en volgens studiekeuzecheck het ziekenhuis als verpleger uit de brand moeten helpen… Gelukkig heb ik daar niet naar geluisterd. Scholen zouden zo veel mogelijk studenten (bijvoorbeeld oud-leerlingen) moeten uitnodigen, een hele week lang, en ze laten vertellen over hun studie. Met beeldmateriaal, voorbeeldlessen, etc. etc. Dat zou al een hele verbetering zijn ten opzichte van de enkele avonden die af en toe ingevuld worden als beroepsoriëntatie-avond. Ik weet zeker dat oud-leerlingen met veel plezier en trots terugkeren naar hun oude middelbare school en vertellen over hun studie.
De keuze zal nooit makkelijk worden. Het vereist goed inlezen, op pad gaan en vooral veel luisteren naar huidige studenten. Niet naar papa en mama luisteren, maar naar jezelf en je eigen kwaliteiten. Wanneer scholen zorgen dat jij het passende aanbod voorgeschoteld krijgt, kan jij de juiste keuze maken en ga je de tijd van je leven hebben als student.
Hoofdstuk 2: Nu vs. vroeger
‘Wees blij, vroeger had je niet zoveel keuze hoor. Toen ging je gewoon naar de huishoudschool of misschien de MEAO.’ Het is een zin die in veel huishoudens regelmatig wordt uitgesproken rondom de periode van een studiekeuze. Maar was dat ook echt zo? Ja. Ouders betaalden de volledige studie van hun kinderen (Al was dit vaak ‘maar’ tweehonderd gulden per jaar), studies mochten zelf bepalen wat zij hun studenten leerden en heel veel studiekeuze was er niet. Josée Regtop verteld over haar studententijd.
‘Het was zo’n leuke tijd. Ik zou er graag naar terugkeren. Ik ben nu 76, maar zie mijzelf nog steeds rondhuppelen op de huishoudschool of druk in de weer voor de School voor Journalistiek. Als jong meisje werd van mij verwacht dat ik naar de huishoudschool ging. Na een paar jaar werken werd het voor meisjes/vrouwen steeds normaler om ook te gaan studeren. Toen ben ik op latere leeftijd nog journalistiek gaan studeren in Utrecht. Ik was een van de eerste die de studie voltooide. Daar ben ik vandaag de dag nog steeds erg trots op.
Als ik zie wat je nu allemaal kan studeren zou ik zo weer teruggaan naar school. Sportmanagement, modejournalistiek, laatst las ik zelfs iets over Nano biologie. Ik heb geen idee wat het inhoudt, maar het geeft wel aan hoe breed het allemaal is geworden. Vroeger studeerde je op de universiteit geneeskunde of rechten, en als je ouders dat niet kon veroorloven dan ging je naar de huishoudschool of gewoon werken. Het is goed dat dit zo is veranderd. Ik vind het prachtig als mijn kleinkinderen vertellen over hun studies. Dan waan ik mij ook weer een beetje in mijn studententijd.
Wat ik vooral leuk vind om te horen is de interactie tussen studenten en docenten. Vroeger zond de docent enkel informatie naar de studenten, die driftig de informatie opschreven op hun papier. Nu hoor ik mijn kleinkinderen over werkcolleges, werkgroepen, stages etc. Ik ben van mening dat men daar veel meer van leert dan alleen maar informatie ontvangen.
Een keerzijde is dat het verschrikkelijk duur is geworden om te studeren. Een schande vind ik het. Vroeger konden weinig mensen het zich veroorloven, maar nu word je bijna verplicht om een torenhoge lening af te sluiten. Alleen de hele rijke kunnen het zich veroorloven zonder lening. En kamers in Amsterdam of Utrecht, ook niet te betalen. Ik had vroeger een vriendje in Amsterdam die honderd gulden per maand betaalde voor een ruime studentenkamer. Mijn kleinzoon betaald nu meer dan vijfhonderd euro. Dat is toch niet normaal? Mijn kinderen kregen ook nog een beurs, dat gebeurt nu niet meer.
Ondanks dat denk ik dat het systeem wel verbeterd is. Onderwijs technisch dan. Het kan natuurlijk ook niet gratis zijn. De interactie van studenten met docenten, de stages, het maakt mij zelfs enthousiast. Tegen alle studenten van nu zou ik willen zeggen dat ze moeten genieten van deze tijd. Voor je het weet is het voorbij en moet je pas echt aan de slag.’
Hoofdstuk 3: Keuzestress
Wie anders dan professor Erik Scherder kan beter vertellen over wat stress met je doet. Of het nou chronische stress is, keuzestress of prestatiestress, het doet iets met je lichaam. Scherder legt uit wat er zich afspeelt in jouw hoofd en hoe je hier het beste mee om kan gaan.
(Bron: Erik Scherder – Check je werkstress)
(Bron: Pauw – RTL)
Hoofdstuk 4: BN’ers en hun studie
Altijd al willen weten wat bekende Nederlanders hebben gestudeerd? Anna Nooshin, Beautynezz en Epke Zonderland vertellen over hun studie en de keuzes die zij hebben gemaakt.
(Bron: Anna Nooshin)
(Bron: Beautynezz)
(Bron: RTL Late Night – RTL)
Hoofdstuk 5: Studiekeuzetest
Wil jij zeker weten dat je de juiste studiekeuze maakt? Ga dan naar zo veel mogelijk open dagen van verschillende studies op verschillende onderwijsinstellingen. Hier ervaar je het best de sfeer van de opleiding. Volg proeflessen, loop een dag mee en praat met huidige studenten van de opleiding. Wil je eerst een duidelijke richting hebben in welke kant je moet zoeken?
Doe dan de studiekeuzetest op www.Qompas.nl
Hoofdstuk 6: Wat te doen na een verkeerde keuze: Reizen? Werken?
Het kan zijn dat je na al die voorbereiding en tijd die je er in gestoken hebt blijkt dat je alsnog de verkeerde keuze hebt gemaakt. Stop je gelijk? Maak je het jaar af en probeer je nog je propedeuse te halen? Weer een aantal keuzes die je moet maken. We spraken twee studenten die besloten te stoppen met hun opleiding en verzamelden wat tips.
Dag heren, jullie zijn afgelopen jaar gestopt met je opleiding. Waarom?
Lasse (19): Het was voor mij toch niet wat ik zocht. Ik begon op mijn 18e met Integrale Veiligheidskunde in Utrecht. Het leek van tevoren een hele interessante studie, maar het was voor mij veel te breed. En ik kon het niet langer opbrengen om me te concentreren en doen alsof ik het leuk vond bij de meeste lessen.
Quincy (21): Ik deed technische bedrijfskunde in Enschede. Ik wilde heel graag die kant op, maar voor mij was de studie gewoon te moeilijk heb ik eindelijk ingezien. Ik ben daarvoor namelijk al begonnen in Zwolle met dezelfde studie, maar ook niet afgemaakt. Ik ben gewoon geen held met tentamens.
Jullie hebben nu dus een soort tussenjaar. Hoe vul je zoiets in?
Lasse: Ik heb erg veel gewerkt. Dat geeft wel wat rust, want nu heb ik een back-up op mijn spaarrekening voor als ik een keer wat geld nodig heb. Maar het belangrijkste wat ik heb gedaan is heel veel lezen over een volgende opleiding. Ik wil vanaf september namelijk wel gewoon weer gaan studeren.
Quincy: Ik heb besloten om er even tussenuit te gaan. Ik heb een prachtige reis gemaakt door Azië en Australië. Helaas moest ik eerder terugkomen dan gepland wegens de Coronacrisis, maar ik heb een aantal prachtige maanden gehad. Dat had ik ook wel nodig. Nu heb ik net als Lasse tijd om veel te werken en mijn portemonnee weer te vullen. In de tussentijd ben ik gaan zoeken naar een studie die echt bij me past.
Zoek je nu op een andere manier naar een studie?
Lasse: Ja zeker. Je weet nu meer wat ze bedoelen op de website van de opleiding. Het klinkt natuurlijk allemaal heel mooi zoals het op internet staat. Maar je weet nu meer wat er achter zit. Dat is wel de luxe van tegenwoordig. We kunnen precies het curriculum van opleidingen zien en heel goed inlezen. Dat maakt het enerzijds makkelijker, maar aan de andere kant: hoe meer keuze hoe moeilijker om te kiezen. Uiteindelijk is het me wel gelukt.
Quincy: Ja dat denk ik wel. Ik ben nu wat ouder en weet in ieder geval al wat ik niet wil. En dat is ook een grote stap. Ik heb dan nu ook niet alleen meer gekeken naar opleidingen van de bekende hogescholen, maar ook in andere steden en minder bekende plekken. Nu zou ik namelijk zo naar een andere stad verhuizen. Een aantal jaar geleden stond ik daar echt nog niet voor open. Dat is denk ik het gevolg van mijn wereldreis.
Wat is jullie volgende stap?
Lasse: Ik ga weer terug naar Utrecht, maar deze keer voor de opleiding communicatie. En dan vind ik vooral de corporate/marketing kant interessant. Het voordeel van deze opleiding is dat er weinig schriftelijke tentamens zijn. Dat betekent niet dat ik het allemaal wel even doe, maar die valkuil is vast grotendeels weggenomen. Ik ben vastberaden om deze opleiding nu wel met enthousiasme en doorzettingsvermogen af te maken.
Quincy: Ik ga een deeltijd opleiding ICT bij de belastingdienst in Apeldoorn volgen. Dit betekent de helft van de tijd studeren en de helft van de tijd werken. Voor mij een ideaal scenario, want ik zou graag al aan het werk gaan, maar ik wil wel een hbo diploma. Ik heb er erg veel zin in, dat is al beter dan voor aanvang van mijn vorige twee studies.
Hoofdstuk 7: Meer weten?
Twijfel je nog steeds en wil je meer weten over studiekeuzes? Hieronder vind je meer artikelen en video’s die je op de juiste weg kunnen helpen.
(Bron: NOS Stories)
(Bron: Universiteit Nederland)
https://www.instagram.com/studiekeuze_stress/