Is plastic echt zo fantastic?

Het is een feit: Steeds meer jonge mensen doen tegenwoordig een plastische ingreep. De trend zet zich met de jaren voort. Botox, fillers, bilimplantaten, noem maar op. Waar eerst een taboe op lag, is tegenwoordig de normaalste zaak van de wereld.

Want plastische chirurgie lijkt tegenwoordig steeds meer op het kopen van een broodje bij de bakker. Je loopt er naar binnen en in korte tijd sta je weer buiten met Iedereen lijkt wel iets te hebben veranderd aan zichzelf, velen weten soms niet eens meer wat voor operaties ze allemaal hebben ondergaan. Ook geld lijkt geen rol te spelen, want de één na de ander loopt de deur van een kliniek uit. Er zijn zelfs vlogs waarin iemand de ingreep filmt terwijl hij/zij het ondergaat! Leven we steeds meer toe naar het perfecte plaatje? Of is er iets anders aan de hand?

Hoofdstuk 1: Plastische chirurgie: Wie, wat, waarom?

Back in the days…

Want in eerste instantie is plastische chirurgie ontstaan om medische redenen. Al eeuwen terug werden er in China operaties uitgevoerd bij mensen die van hun hazenlip af wilden. Honderden jaren voor Christus waren er zelfs technieken voor een neusreconstructie. Maar pas in de negentiende eeuw werd plastische chirurgie iets ‘officieels’. Er kwamen professionele klinieken, waar daarvoor nog geen sprake van was. Dit was nodig vanwege alle oorlogen in die tijd. Soldaten liepen zonder bescherming rond en werden hierdoor vaak het slachtoffer van verminking. Dit werd in de negentiende eeuw hersteld door plastische chirurgie, waar in razendsnel tempo steeds nieuwere technieken voor uitgevonden werden. Als je benieuwd bent naar de gehele geschiedenis van plastische chirurgie, raden wij je aan om deze video te kijken. In slechts drie minuten tijd krijg je een duidelijk beeld over de gehele ontwikkeling van plastische chirurgie van vroeger tot nu.

[youtube https://www.youtube.com/watch?v=Uvg5qn7Nqgo&w=560&h=315]

Tegenwoordig

Nu, anno 2018, zijn fillers, bil- of borstimplantaten heel normaal. En dit heeft 9 van de 10 keer niet eens iets te maken met medische redenen. De media schrijft steeds vaker over jonge mensen (mensen onder de 30) die een kliniek opzoeken om iets aan zichzelf te laten doen. In een artikel op de website van Idealbody staat dat zelfs 40% van de millennials een cosmetische ingreep overweegt of al heeft ondergaan. En uit onderzoek van de Academy of Facial and Reconstructive Surgery kwam dat de helft van de mensen onder de 30 jaar iets aan zichzelf hadden laten doen. De populairste ingrepen daarbij waren botox en fillers. Uit recent onderzoek van het Erasmus Medisch Centrum Rotterdam is gebleken dat er in 2016 in Nederland 250.000 mensen botox hebben laten inspuiten, hierbij was 1 op 53 vrouw en 1 op de 342 man. Dit staat tegenover 140.000 fillerbehandelingen, waarbij er 1 op de 35 vrouw was en 1 op de 305 man.

Dit zegt wel degelijk iets over hoe het gebruik van plastische chirurgie over de jaren veranderd is. Waar het vroeger enkel gebruikt werd om medische redenen, is dat tegenwoordig allang niet meer het geval.

Hoofdstuk 2: De definitie en soorten

Wat de website Encyclo definieert als plastische chirurgie is het volgende: ‘’Operaties waarbij een orgaan of lichaamsdeel wordt hersteld; ook in vorm gebracht. Soms met eigen weefsel, soms met donorweefsel.’’ Deze definitie wordt in dit hoofdstuk hopelijk een stuk duidelijker.

Soorten

Tegenwoordig kunnen we drie soorten plastische chirurgie van elkaar onderscheiden. De reconstructieve vorm is tot op de dag van vandaag nog steeds het meest populair. Deze vorm betreft het herstellen van uiterlijke afwijkingen waarmee iemand geboren is (hazenlip) of het gevolg van een ziekte/ongeval (kanker, brandwonden). Dan is er de hand- en polschirurgie, waarbij iemand aan zijn/haar hand/pols/zenuwen geopereerd wordt om bepaalde functies te herstellen die niet meer werken als gevolg van een ziekte. De andere soort plastische chirurgie betreft esthetische chirurgie. Dit heeft te maken met mensen die een operatie ondergaan om hun lichaam te optimaliseren. Ze vinden hun lichaam vaak niet mooi, goed of ‘normaal’ genoeg. Bij deze vorm kun je denken aan ingrepen zoals een borstvergroting, facelift of bijvoorbeeld liposuctie.

Klein of groot

Dan kan er nog onderscheidt gemaakt worden tussen kleine en grote plastische ingrepen. Onder kleine ingrepen worden verstaan: microdermabrasie, laserontharing, fillers, botox, littekencorrecties, oorcorrecties, moedervlekken verwijderen et cetera. Grote ingrepen bevatten onder andere: borstvergroting (of verkleining), bilimplantaten, buikwandcorrectie, facelift en liposuctie.

Deze infographic laat diverse ingrepen zien waarbij een top 5 is gemaakt van de landen die het meest van deze ingreep heeft gedaan in 2014 (er zijn helaas geen recentere cijfers bekend). Opvallend is dat de Verenigde Staten bij maar liefst 4 van de 6 ingrepen op nummer één staat. Hier lees je meer over dit onderzoek.

Hoofdstuk 3: ‘Je moet er meer CC in doen!’

Sasja* (25, juridisch dienstverlener) heeft 3,5 jaar geleden een borstvergroting laten doen. Ze wilde haar verhaal graag aan ons vertellen:

‘Ik denk dat ik 12 of 13 jaar oud was toen ik begon na te denken over het doen van een borstvergroting. Mijn moeder, oma en vriendinnen hadden allemaal grote borsten en bij mij wilde het maar niet verder groeien. Mijn gedachte was: Nou, volgens mij krijg ik gewoon helemaal geen vollere borsten meer. Ik ben best lang, 1.80 meter en heb maat 38/40. Omdat ik van boven zo ‘plat’ was, vond ik dat mijn lichaam uit balans was. Shoppen was bijvoorbeeld echt niet leuk. Ik paste meerdere leuke jurkjes aan die een beetje laag uitgesneden waren en dat stond dan gewoon heel raar. De billen waren zeker aanwezig, maar de borsten… nergens te bekennen. Onzeker? Dat was ik niet. Maar ik droeg bijvoorbeeld wel altijd een sjaal over mijn shirt om het feit dat ik weinig borst had te verbloemen. Dat aankleden duurde iedere ochtend wel even. Ik vroeg me steeds af: Ziet dit er wel oké uit? Gek genoeg ben ik trouwens meer een kleine- dan een grote borstenfan. Ik vind slanke fotomodellen met een kleine cup echt supermooi. Bij mij ging het dus puur om de balans.

Ik ben best wel een impulsief mens en op gegeven moment besloot ik het gewoon te doen. Ik had een bestuursjaar gedaan en kreeg achteraf tweeduizend euro op mijn rekening gestort ter vergoeding. Toen had ik eigenlijk meteen zoiets van: Oké dit is het moment. Vrijwel direct ging ik op bezoek bij meerdere artsen, maar die bevielen mij niet zo goed. Ze zeiden tegen mij: ‘Je moet er meer CC in doen.’ Ik vertrouwde het allemaal niet zo. Het was voor mij heel belangrijk dat het er natuurlijk uitzag, ik wilde niet van die mega 500cc borsten. Tuurlijk, de media geeft een ideaalbeeld van een vrouw. Maar bij mij is het ideaalbeeld dat je gewoon in proportie bent.

Even later kreeg ik via via te horen dat iemand dezelfde ingreep in België had gedaan en dat het mooie resultaten opleverde. Ik ging op consult en had eigenlijk direct een klik met de chirurg. De afspraak was zo gemaakt en een maand later onderging ik de operatie. Mijn omgeving vond het maar niks. Mijn vriendinnen zeiden: ‘Wat ga jij nou weer doen? Dadelijk mislukt het en krijg je van die lelijke punten!’ Maar ik had zoiets van: Jullie hebben allemaal makkelijk praten, want jullie hebben wel allemaal mooie borsten. Die opmerkingen maakte me wel verdrietig. Ik heb er ook echt wel om moeten huilen en dacht van: Kom op jongens, ik heb volgende week die operatie gepland, je kan me ook gewoon steunen nu.

Toch heb ik doorgezet. Ik ben best wel een stoer meisje, ik denk niet lang na over iets. Een soort daredevil kun je wel zeggen. Voor de operatie was ik ook totaal niet bang. Achteraf vond iedereen het resultaat mooi en kreeg ik reacties zoals: ‘Wauw wat mooi!’ en ‘Ik wil dat ook!’ Ik heb zelfs een vriendin van mijn moeder ook overtuigd om het te laten doen. Na de operatie was ik snel thuis, aangezien ik plaatselijk verdoofd werd. Ik had veel pijn en kon niet met mijn handen ergens naartoe reiken, maar na drie dagen zat ik alweer op het terras. Zwemmen en opdrukken in de sportschool gingen nog niet, het voelde alsof iets in mijn borst blokkeerde. Dat vond ik best eng, maar na een tijdje was dat gevoel weg. Iets wat ik wel jammer vind, is dat er een littekentje bij mijn borst zit. Soms denk ik ook wel van goh, wat overdreven dat je dit eigenlijk hebt gedaan. Af en toe is het ook wel eens lastig. Met vriendjes bijvoorbeeld. Wanneer ga ik het vertellen? Of ziet hij soms al dat mijn borsten niet echt zijn?

Op het moment heb ik geen plannen om meerdere ingrepen te doen. Maar als ik het geld heb en er zijn wat rimpels te zien, ben ik zeker niet bang voor een beetje botox. Mijn wenkbrauwen heb ik bijvoorbeeld ook laten tatoeëren. Ik vind dat soort dingen gewoon chill, dan hoef ik me niet elke ochtend op te maken. Het is dus meer gemakzucht, ik ben niet echt zo’n ‘posh-girl’. Ik zou het andere mensen zeker aanraden, maar als je twijfelt zou ik vooral wachten. Ik heb zelf niet eens een grote maat, een kleine C cup, maar ik ben zelf nog altijd gelukkig met het resultaat. Het geeft mij een stuk meer zelfvertrouwen en ik zou het zo weer doen.’

In het programma ‘Sophie In De Kreukels’ doet presentatrice Sophie Hilbrand onderzoek naar plastische chirurgie: Waarom doen mensen het? Wat voor rol speelt de media? Wat vinden jongeren van botox en fillers? Hoe kijkt haar eigen omgeving er tegen op? Wat zijn de beweegredenen? Wat zijn de taboes? En ook haar eigen mening zal zij vormen: doet ze het of doet ze het niet?

Het programma bestaat uit meerdere afleveringen met diverse invalshoeken. Er komen zowel BN’ers als niet BN’ers en experts aan het woord. Benieuwd geworden? Je kunt alle afleveringen hier terugkijken.

[youtube https://www.youtube.com/watch?v=shtJIIbmEe8&w=560&h=315]

*Naam is gefingeerd

Hoofdstuk 4: Lippen à la Kylie Jenner

Sasja liet zich dus vooral niet beïnvloeden, maar deed een ethische ingreep omdat zij dat zelf graag wilde. Toch zijn er diverse manieren waarop veel mensen wél beïnvloed worden om een plastische ingreep te doen. In dit hoofdstuk gaan we hier eens dieper op in.

Externe invloeden

Ten eerste zijn er de invloeden van buitenaf. Bekende mensen en social media zijn vaak grote triggers. Lippen à la Kylie Jenner, dat wil toch iedereen? Uit onderzoek van de Academy of Facial and Reconstructive Surgery is gebleken dat zelfs meer dan de helft van de patiënten een leeftijd heeft van onder de dertig jaar! Verder heeft 80% van de patiënten in het onderzoek aangegeven beïnvloed te zijn door een bekend persoon, aldus het RTL Nieuws.

YouTube draagt hier ook aan bij. In Nederland hebben wij bijvoorbeeld vlogster Monica Geuze. In één van haar video’s laat ze zien hoe zij haar lippen en voorhoofd laat opspuiten met botox. In de vlog zegt ze zich bewust te zijn van haar jonge doelgroep, maar dat uiteindelijk iedereen voor zichzelf moet weten of hij/zij een ingreep ondergaat. Veel jonge kijkers krijgen door dit soort video’s toch een ander zelfbeeld.

Danique Hoofwijk (hoofdredacteur van Girlscene) zegt in een artikel van de NOS sterk tegen het tentoonstellen van botox aan jonge mensen te zijn: ‘Onze lezers zijn vaak nog maar 12 of 13. Dan is dit echt niet verantwoord.’ In Nederland is het bij de meeste klinieken niet mogelijk om een ingreep te ondergaan wanneer je jonger dan achttien jaar bent, tenzij het gaat om een medische noodzaak én je toestemming van je ouders hebt.

Social media

De invloed van celebs gaat vaak samen met social media. Zo is in 2015 bijvoorbeeld de ‘Kylie Jenner Challenge’ ontstaan: Meisjes proberen hun lippen zo groot mogelijk te krijgen door ze vacuüm te zuigen. Vervolgens plaatsen ze foto’s of video’s hiervan op diverse sociale platformen. Door dit streven naar de perfecte, volle lippen zijn er diverse producten waarmee je je lippen voller kunt krijgen: Fullips Lip Enhancer, CandyLipz of gewoon een shotglas. Dit gaat echter niet zonder gevaar, zie onderstaande foto.

Bron: victoriahbech.com

Interne invloeden

Maar niet alleen celebs kunnen grote indruk maken, ook mensen die dichter bij jou staan spelen een grote rol. Sterker nog, in een artikel van VROUW staat dat er uit een poll onder Amerikaanse chirurgen is gebleken dat 31% van de mensen plastische chirurgie aangaat om er beter uit te zien op sociale platformen. Een vriendin met de perfecte rondingen, de buurvrouw met lippen om van te dromen of een collega met de ultieme kaaklijn… Zeker iets waar veel mensen jaloers van worden en daarom ook iets aan zichzelf willen laten doen. Filters, de beste hoek voor de foto, het licht, de karamelbruine tan, een rimpelloos gezicht zonder onderkin… Allemaal factoren die tegenwoordig steeds serieuzer worden genomen. In een artikel van het Parool wordt communicatiewetenschapper Dian de Vries genoemd. Zij heeft onderzoek gedaan aan de Universiteit van Amsterdam en aangetoond dat sociale netwerksites voor meer lichaamsontevredenheid zorgt bij adolescenten. Het is nog altijd de directe omgeving die het meeste invloed uitoefent op iemand. Als jouw familie plastische chirurgie heel normaal vindt, dan vind jij dat al gauw ook. Andersom werkt het hetzelfde.

Hoofdstuk 5: Verslavend?

Tuurlijk, media speelt een grote rol. Steeds meer mensen streven naar een perfect uiterlijk. Maar veel mensen die een ingreep doen laten het niet hierbij. Ze willen steeds meer, voller en beter. Of het laten doen van ingrepen ook echt verslavend is, is nog de vraag. Het is niet wetenschappelijk bewezen, maar zowel patiënten als dokters denken wel degelijk dat mensen verslaafd kunnen raken aan plastische chirurgie.

Fysieke verslaving

Dit zou niet liggen aan de middelen zelf, maar aan de psychologische verslaving die ontstaat wanneer je een ingreep hebt laten doen. Zo zegt arts Nicole Nijman in een interview met VROUW: ‘’Het is niet verslavend op dezelfde manier als bijvoorbeeld drugs, waardoor je lichaam ontwenningsverschijnselen kan krijgen als je er ineens mee stopt. Ik zie wel dat de meesten het effect willen continueren. Maar er zijn geen langetermijneffecten bekend dat het schadelijk is om zo nu en dan botox te herhalen.”

Toch zijn er wel degelijk risico’s verbonden aan plastische chirurgie. Bij kleine ingrepen met botox heb je kans op ontstekingen, een allergische reactie, blauwe plekken en een verzakking op de plaats van de botox. En botox is daarbij permanent, in tegenstelling tot fillers. Bij fillers kun je een infectie op te lopen, een bloedvat beknelling krijgen of het zogenaamde Tyndell-effect (blauwe verkleuring van de huid). Bij grotere ingrepen zoals een borstvergroting zijn de meest gehoorde bijwerkingen vermoeidheid, vergrote lymfeklieren, reumatische klachten en ontstekingsreacties. Een verslavende stof? Die zit er dus niet in.

Psychologische verslaving

Op het internet daarentegen zijn genoeg artikelen te vinden waarin iemand beweert verslaafd te zijn aan plastische chirurgie. Ze hebben vaak een lastige periode in hun leven meegemaakt of zijn zo verslaafd geraakt aan het alsmaar ‘verbeteren’ van hun lichaam dat ze niet meer kunnen stoppen. Deze mensen vinden zichzelf door hun ingrepen mooier en beweren dat ze er meer zelfvertrouwen van krijgen. Een Japanse vrouw was zelfs zo geobsedeerd met Japanse poppen dat ze besloot er zelf eentje te worden. Haar vader zei vroeger tegen haar: ‘Je bent lelijk en je moet er maar mee leren leven.’ Dat heeft waarschijnlijk de doorslag gegeven. Een ‘human ken’ en ‘human barbie’ zijn inmiddels ook geen fake news meer: ze bestaan echt. Sommige mensen spenderen meer dan 500 duizend dollar om er als hun idool uit te zien. Over de risico’s wordt vaak niet nagedacht. De omgeving reageert er vaak verschillend op. Deze ‘human barbie’ ging zelfs zover met operaties dat ze bijna stierf, maar ondanks dat wil ze alsnog door blijven gaan met plastische chirurgie. In onderstaande video vertelt ze over haar leven als ‘human barbie’. Ook haar ouders en partner komen aan bod.

[youtube https://www.youtube.com/watch?v=YfdLYq_m1oQ&w=560&h=315]

We kunnen dus concluderen dat het doen van plastische chirurgie geen verslavende werking heeft als we kijken naar de stof in de middelen zelf. Het is niet wetenschappelijk bewezen, maar het moge duidelijk zijn dat plastische chirurgie voor sommigen zeker wél een verslavende werking heeft, tot in extremen aan toe.

Hoofdstuk 6: Weet & Investeer

Of je nou om medische of ethische redenen een ingreep wil laten doen, je moet er altijd 100% achter staan. Verdiep je goed, luister naar ervaringen van anderen en ga vooral NIET naar niet gecertificeerde klinieken. Doe veel onderzoek en ga alleen naar een kliniek waar jij je goed bij voelt. Laat je niet overhalen door anderen, ook niet door de perfecte plaatjes op social media. Natuurlijk blijft het altijd jouw eigen beslissing om het wel of niet te doen maar… don’t overdo it please!

DO

Om er zeker van te zijn dat je juist laat informeren over plastische chirurgie kun je je het best laten informeren bij een kliniek met keurmerk. Dit geeft niet 100% zekerheid, maar het is in ieder geval een stuk betrouwbaarder omdat er door instanties gecontroleerd wordt. Als je in Nederland naar een kliniek wil gaan moet je letten op de volgende keurmerken: ZKN, NOG, ISO, BIG, NVPC, NVVCC, NVEPC en NVCG. Al deze keurmerken hebben te maken met de veiligheid, hygiëne of betrouwbaarheid, zoals het feit of een dokter zijn/haar diploma’s heeft of niet. Hier zijn een aantal klinieken met in ieder geval één van deze keurmerken op een rijtje:

Op de website van Zorgkaart Nederland kun je zelf opzoek gaan naar een plastisch chirurg in de buurt. Je kunt selecteren op regio, waardering en/of specialisme. Je krijgt dan een aantal artsen te voorgesteld. Wanneer je er eentje aanklikt, krijg je de naam, het geslacht en de instelling waar de arts werkt te zien. Ook zijn er reacties en waarderingen te zien van mensen die de arts beoordeeld hebben. Zo hoopt de website je een eindje op weg te kunnen helpen.

DON’T

Om zeker te weten dat je in ieder geval NIET behandeld wordt door een slechte of onbetrouwbare arts, kun je deze website bekijken. Hier staan alle artsen die op een zwarte lijst staan met naam, geslacht, specialisatie, recensies en zelfs een foto. Check daarnaast ook altijd of een kliniek een keurmerk heeft en of de arts in het bezit is van een diploma/certificaat. Ook kun je altijd het oude, vertrouwde Google raadplegen. Één keer zoeken naar een kliniek of arts en je zal direct een duidelijk beeld krijgen over de betrouwbaarheid.

Als je van plan bent om implantaten in te laten brengen, vraag dan goed door naar het product. In een recent artikel van de NOS kwam namelijk naar boven dat siliconen borstimplantaten een grotere kans op de kankersoort ALCL geven. Dit blijkt uit onderzoek van het UMC Maastricht en VU Medisch Centrum. Een alternatief voor siliconen zijn bijvoorbeeld hydrogelimplantaten. Vraag hier dus goed over door bij je arts!

Kijk tot slot of de kliniek juiste prijzen hanteert. Goedkoop is vaak miskoop en met plastische chirurgie is het sterk af te raden om het er maar op de gokken. Dit komt in het programma ‘Botched’ op TLC ook heel goed naar voren. Veel mensen doen overal en nergens ingrepen en denken er niet goed bij na. In dit programma komen er verschillende mensen naar een plastisch chirurg, omdat hun ingreep (die zij ergens anders hebben laten doen) totaal mislukt is. Ze worden geconfronteerd met hun eigen keuzes en dit lijkt vaak tot zeer emotionele reacties. Aan het einde van de aflevering zie je hoe de plastisch chirurg deze personen helpt.

[youtube https://www.youtube.com/watch?v=LLYsJRqHC_4&w=560&h=315]

Het is namelijk verboden voor klinieken om te adverteren met tijdelijke prijsverlagingen of stuntacties. Daarnaast is het ook verboden om gratis behandelingen weg te geven. Het is dan niet per sé zo dat de kliniek slecht is, maar je weet natuurlijk niet wat ze dan naast verboden adverteren nog allemaal doen… Advertenties die lijken op het onderstaande voorbeeld zijn verboden in Nederland. Het is af te raden om op basis van een aanbieding een ingreep te laten doen, want vaak neem je een impulsieve beslissing en denk je er dus niet goed over na.

Als je meer wil lezen over deze regels, klik dan hier.

Bron: idealbody.nl

Hoofdstuk 7: En nu…

Ben je benieuwd hoe een plastische ingreep er bij jou uit zou zien? Of wil je misschien gewoon even voor de grap kijken hoe het zou staan? Natuurlijk geeft het geen superrealistisch beeld, maar met deze gratis app kun je heel simpel een foto uploaden en een simulatie maken.

Opzoek naar betrouwbare informatie online? Je kunt bij de kliniek van Sasja gratis en online informatie opvragen. Ze heeft haar ingreep hier laten doen.

Wil je weten of jouw (toekomstige) ingreep vergoed wordt? Dan kun je hier op klikken. Op deze pagina staat namelijk alles wat je wil weten over je eigen risico, eigen bijdragen en vergoedingen.

Overweeg je een ingreep te doen in het buitenland? Kijk dan hier.

Nieuwsgierig naar verhalen van mensen met een medisch probleem en de oplossing van plastische chirurgie? Kijk dan naar het programma ‘Lelijke Eendjes’. Het bestaat uit diverse afleveringen waarin mensen met een lichamelijk, vaak medisch probleem geholpen worden met hun aandoening. Hun verhalen zijn vaak erg aangrijpend. Lelijke Eendjes is te zien op RTL 4. Mocht je het gemist hebben, kun je het hier terugkijken.

Ben je benieuwd naar de ervaring of mening van anderen? Dan kun je ook altijd een forum raadplegen. Deze en deze zijn erg populair.

HvA Schrijft